Το Ασφαλιστικό Σύστημα και οι Συνταξιούχοι

Το ασφαλιστικό σύστημα ενθαρρύνει την εργασία για όσους λαμβάνουν σύνταξη, ακόμα και αν αυτή φτάνει τα 5.000 ευρώ, καθώς και για άτομα με αναπηρία ή οικονομικά αδύνατους συνταξιούχους. Ωστόσο, δεν παρέχει την ίδια στήριξη σε χήρες και ορφανά. Από τον περασμένο χρόνο έχει καταργηθεί το πέναλτι (-30% στη σύνταξη) για τους εργαζόμενους συνταξιούχους, αντικαθιστώντας το με παρακρατήσεις 10% από τις αποδοχές τους ή αύξηση 50% στις εισφορές κύριας ασφάλισης για ελεύθερους επαγγελματίες (προβλέπονται ποσά όπως 182 ευρώ μηνιαίως ή 273 ευρώ).

Με αυτόν τον τρόπο, οι μισθωτοί συνταξιούχοι επιβαρύνονται με υψηλότερους φόρους λόγω των αυξημένων εισοδημάτων τους. Αντίθετα, οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν τη δυνατότητα να αποφύγουν τα τεκμήρια του αντικειμενικού συστήματος (ετήσια κέρδη ίσα με 14 μεικτούς μισθούς ανειδίκευτου εργάτη), επιτρέποντάς τους να δηλώνουν μηδενικά κέρδη από την ελευθέριο επαγγελματική δραστηριότητα. Στις περιπτώσεις σύνταξης χηρείας όμως, οι αποδοχές μειώνονται στο μισό (-50%) μετά από τρία χρόνια εργασίας του δικαιούχου.

Επιπλέον ισχύουν συγκεκριμένα εμπόδια για τις χήρες: η σύνταξη λόγω θανάτου περικόπτεται στο 35% της αρχικής μετά την τριετία σε περίπτωση που ο δικαιούχος εργάζεται ή έχει δική του σύνταξη. Ειδικά αν ο/η θανών/ούσα είχε λάβει σύνταξη πριν από τις 13 Μαΐου 2016 (σύμφωνα με το παλιό ασφαλιστικό καθεστώς), η νέα παροχή υπολογίζεται εκ νέου με τα μειωμένα ποσοστά του νόμου Κατρούγκαλου (4387/16). Αυτή είναι η μοναδική παλιά σύνταξη που υπόκειται στους νέους κανόνες υπολογισμού.

Η σύνταση λόγω θανάτου δεν διαθέτει κατώτερο όριο όταν διαμοιράζεται μεταξύ της χήρας/χήρου και των ορφανών τέκνων. Σε πολλές περιπτώσεις ο ΕΦΚΑ δεν προχωρά στη μείωση της σύνταξης στο προβλεπόμενο ποσοστό μετά την τριετία (εκτός κάποιων εξαιρέσεων όπως δημόσιες συντάξεις). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί δικαιούχοι να θεωρούνται ότι λαμβάνουν υπερβολικές παροχές [σ.σ.: στο επίπεδο του 70%] και κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να βρεθούν αντιμέτωποι με μεγάλες οικονομικές απαιτήσεις.

Ο ΕΦΚΑ μπορεί να τους θεωρήσει οφειλέτες ζητώντας επιστροφή των πρόσθετων ποσών ως «αχρεωστήτως καταβληθέντων». Παράλληλα, αυτοί οι συνταξιούχοι συνεχίζουν να πληρώνουν φόρους επί των επιπλέον ποσών καθώς επίσης εισφορές Υγείας (ΕΟΠΥΥ) και Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχου (ΕΑΣ), χωρίς αυτά τα ποσά να αναγνωρίζονται σε περίπτωση συμβιβασμού.

Περικοπή Συντάξεων Αγροτών

Στους αγρότες συνταξιούχους αφαιρείται πλήρως το κοινωνικό κομμάτι της σύνταςής τους ώστε να λάβουν μόλις το… 35% της παροχής του θανόντος συζύγου ανεξαρτήτως αν πρόκειται για αγρότη ή εργαζόμενο στον αστικό τομέα. Αυτό οδηγεί πολλές φορές σε σημαντική περικοπή τόσο στην προσωπική όσο και στη σύζυγο-παραλαμβανόμενη σύνταση.

Aυτό σημαίνει ότι η προσωπική στήλη μπορεί ακόμη κι έτσι να περιοριστεί στα μόλις πενήντσε ευρώ μηνιαίως.

Aπειλή Περικοπής Δεύτερης Σύνταςης

Οι δικαιούχοι δεύτερης εθνικής στήλης βρίσκονται υπό συνεχή απειλή περικοπής αυτής που πλέον φτάνει στα €305 μετά τη τρίτη χρονιά αντί των €436 που ισχύει για όσους έχουν συμπληρώσει είκοσι χρόνια ασφάλισης σύμφωνα με τον νόμο Κατρούγκαλου (4387/16). Παρόλο που υπάρχουν αντιδράσεις σχετικά με αυτή τη διάθεση περικοπής από πλευράς κυβέρνησης μέχρι στιγμής δεν έχει εφαρμοστεί πλήρως.

Aπό τις αρχές του έτους θα υπάρξει εξαίρεση στις περικοπές αυτές μόνο στους ασφαλισμένους εκτός αυτής της κατηγορίας – δηλαδή στους άλλους τύπους συντάξεων γήρατος όπου δεν θα υπάρχει καμία αλλαγή στις αποδοχές τους στον ΕΦΚΑ.