Συνταξιοδότηση και Ασφάλιση: Μια Σαφής Εικόνα

Ένας ασφαλισμένος που εισήλθε στην αγορά εργασίας κοντά στα 30 του χρόνια μπορεί να συνταξιοδοτηθεί 11 χρόνια νωρίτερα σε σύγκριση με κάποιον που ξεκίνησε από τα 18. Η σημασία της ασφάλισης είναι μεγαλύτερη από αυτή της εργασίας, καθώς η ασφάλιση μπορεί να αποκτηθεί και μέσω εξαγοράς. Υπάρχει ένα ελάχιστο όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση στα 62 έτη και ανώτερο όριο τα 67.

Για την ανώτερη ηλικία απαιτούνται τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης ή εναλλακτικά 14 έτη και μισός χρόνος πλασματικής ασφάλισης, ώστε να μπορέσει κάποιος να λάβει μια μικρή σύνταξη από τον ΕΦΚΑ. Διαφορετικά, οι εισφορές χάνονται και ο ασφαλισμένος θα πρέπει να στραφεί στη «σύνταξη ανασφάλιστου ηλικιωμένου», η οποία κυμαίνεται γύρω από τα 413 ευρώ μεικτά το μήνα (μείον τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ ΕΟΠΥΥ/Υγεία). Ωστόσο, αυτό ισχύει μόνο αν το οικογενειακό εισόδημα δεν ξεπερνά περίπου τα 8.500 ευρώ μηνιαίως ή τη δεύτερη σύνταξη του/της συζύγου που δεν πρέπει να είναι πάνω από 4.500 ευρώ.

Όταν εξετάζουμε την έξοδο με βάση το κατώφλι των 62 ετών,το μοναδικό αυστηρό κριτήριο είναι η ηλικία. Τα απαιτούμενα χρόνια ασφάλισης δεν χρειάζεται απαραίτητα να αντιστοιχούν σε αντίστοιχα χρόνια εργασίας. Έτσι,ένας εργαζόμενος που μπήκε στην αγορά εργασίας στα 29 του θα έχει συμπληρώσει μόλις τρία χρόνια πριν φτάσει στο όριο των 62 ετών και με την αναγνώριση επτά πλασματικών χρόνων (για σπουδές,στρατιωτική θητεία κλπ.) μπορεί να αποχωρήσει με πλήρη σύνταξη.

Φυσικά υπάρχει κόστος για την εξαγορά αυτού του χρόνου (20% επί των αποδοχών του προηγούμενου μήνα κατά την υποβολή αίτησης).Αυτές οι δαπάνες παρακρατούνται έως και στο ποσοστό του 25% της μηνιαίας σύνταξης αλλά φορολογικά εκπίπτουν επίσης προσφέροντας έτσι μια οικονομική ανάσα στον ασφαλισμένο.Παράλληλα με τη σύνταξη θα έχει δουλέψει συνολικά μόνο για τρία δεκαετίες κι έτσι θα έχει τη δυνατότητα συνέχισης της απασχόλησής του ως συνταξιούχος με μια μικρή παρακράτηση επί των αποδοχών ή ένα επιπλέον ποσό για τους αυτοαπασχολούμενους.

Από την άλλη πλευρά, κάποιος που άρχισε εργασία στα νεανικά του χρόνια θα χρειαστεί συνολικά έως και τέσσερα δεκαετίες προκειμένου να μπορέσει να βγει στη σύνταξη στα ίδια χρονικά πλαίσια χωρίς όμως τις ευκολίες αναγνώρισης πλασματικών χρόνων.

Η Δυσκολία των Νοσηλευτριών

Mια ιδιαίτερα σκληρή περίπτωση αφορά τις νοσηλεύτριες στον δημόσιο τομέα οι οποίες ξεκινούν αμέσως μετά το Λύκειο στις παραγωγικές σχολές νοσοκομείων εκτελώντας βαριά καθήκοντα σε δύσκολες συνθήκες αλλά δεν έχουν δικαίωμα πρόωρης συνταξιοδότησης πριν συμπληρώσουν τέσσερα δεκαετίες υπηρεσίας. Οι γυναίκες αυτές καλούνται μετά από τόσα χρόνια σκληρής δουλειάς υπό πίεση ψυχικής και σωματικής καταπόνησης όχι μόνο να διαχειρίζονται κρίσιμες καταστάσεις αλλά ούτε καν έχουν πρόσβαση σε Βαρέα Ανθυγιεινά Επαγγέλματα όπως συμβαίνει στον ιδιωτικό τομέα.

Το αίτημά τους για ένταση στο καθεστώς ΒΑΕ είναι δίκαιο κι έχει υποστηριχθεί επανειλημμένα χωρίς ωστόσο μέχρι στιγμής αποτέλεσμα παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης ύστερα από αγώνες των εργαζομένων.

Aν εφαρμοστούν αλλαγές σχετικά με τα ΒΑΕ ίσως μπορούσαν οι νοσηλεύτριες αυτές είτε νωρίτερα είτε πιο ευνοϊκά στις προϋποθέσεις τους όσον αφορά τη διάρκεια υπηρεσίας τους ώστε τελικά η έξοδος στη σύνταξη στους κόπους μιας ζωής τους γίνει πραγματικότητα χωρίς περιορισμούς ηλικίας.