Σημαντικά Σημάδια Κρίσης στην Ελληνική Οικονομία
Τρία «καμπανάκια» έχουν ηχήσει για την ελληνική οικονομία, καθώς η περιοχή μας βιώνει έντονες γεωπολιτικές αναταραχές που ενδέχεται να αποσταθεροποιήσουν τους θεμελιώδεις πυλώνες της πρόσφατης οικονομικής ανάπτυξης, την οποία η κυβέρνηση υπερηφανεύεται. Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν σχετικά με τις επενδύσεις,το ΑΕΠ και τις εξαγωγές για το πρώτο τρίμηνο του 2025 δείχνουν μια ανησυχητική πτώση στις επενδύσεις και τις εξαγωγές,καθώς και επιβράδυνση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Αυτή η τάση συμπίπτει με τις γεωπολιτικές αναταραχές στην περιοχή μας -και θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από τα δεδομένα του πρώτου εξαμήνου- υποδεικνύει ότι ο υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης παρέλαβε από τον προκάτοχό του Κωστή Χατζηδάκη θετικούς δείκτες αλλά σε ένα ασταθές οικονομικό περιβάλλον που μπορεί ανά πάσα στιγμή να διαταράξει την ισορροπία και να καταρρεύσει το αφήγημα της οικονομικής επιτυχίας. Ιδιαίτερα εάν οι κρίσεις στη Μέση Ανατολή ή οι εμπορικές αναταραχές λόγω δασμών πλήξουν τον τουρισμό και τη ζωντανή κατανάλωση.
Η ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ παρουσίασε επιβράδυνση στο 2,2% ετησίως στο πρώτο τρίμηνο του 2025, μειούμενη από 2,5% στο τέταρτο τρίμηνο του 2024. Παρέμεινε σχεδόν σταθερή σε τριμηνιαία βάση. Αυτή είναι η πρώτη «στάση» στην πορεία του ΑΕΠ μετά από 18 τρίμηνα συνεχούς αύξησης από το Γ’ τρίμηνο του 2020.
Η συγκεκριμένη επιβράδυνση αποδίδεται κυρίως στη χαμηλή επίδοση των επενδύσεων και στη μείωση των εξαγωγών κατά τη διάρκεια αυτού του τριμήνου. Τα δεδομένα αυτά καταδεικνύουν πόσο ευάλωτη ήταν η πρόσφατη οικονομική ανάκαμψη που είχε προαναγγελθεί από τον προηγούμενο υπουργό Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη ως αποτέλεσμα μεγαλύτερης αύξησης σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Αναμφισβήτητη είναι η υπεροχή των ελληνικών αναπτυξιακών ποσοστών τα τελευταία πέντε χρόνια· ωστόσο τα τελευταία στοιχεία για τις εξαγωγές και τις επενδύσεις ενδέχεται να υποδηλώνουν ότι πρόκειται απλώς για μια προσωρινή «αναπήδηση» μετά την κρίση μεταξύ 2010-2018.Αυτή βασίστηκε κυρίως στον κλάδο ακινήτων που είχε πληγεί κατά τη διάρκεια των μνημονίων και ενισχύθηκε μέσω μεγάλων κονδυλίων στήριξης κατά την πανδημία καθώς επίσης κι από χρηματοδοτήσεις μέσω Ταμείου Ανάκαμψης.
Οι επενδύσεις και οι εξαγωγές αποτελούν δείκτες μιας «υγιούς» οικονομικής ανάπτυξης: οι πρώτες συμβάλλουν στην αναβάθμιση υποδομών ενώ οι δεύτερες φέρνουν κεφάλαια στη χώρα. Ωστόσο, στο πρώτο τρίμηνο του 2025 παρατηρήθηκε δραματική συρρίκνωση στις επενδύσεις (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου) κατά 6,1% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο κι έναντι πτώσης κατά 3,2% ετησίως – σημειώνοντας έτσι τη χειρότερη επίδοση από το Γ’ τρίμηνο του 2018.
Ταυτόχρονα οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 0,9% σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση τριμήνου αντίθετα προς την αύξησή τους κατά 0,3% στο Δ’ τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Θετική Εξέλιξη:
Η ιδιωτική κατανάλωση: Παρουσίασε ανθεκτικότητα αυξανόμενη κατά 1,3% στο πρώτο τρίμηνο φέτος αντιστρέφοντας τη μικρή συρρίκνωσή της (-0,1%) που παρατηρήθηκε νωρίτερα. Αυτή η βελτίωση οφείλεται στην ενίσχυση της αγοράς εργασίας όπου σημειώθηκε σημαντική πτώση ανεργίας στα χαμηλότερα επίπεδα μετά την κρίσιμότητα της κρίσης το ’08 ενώ παράλληλα αυξάνονται οι μέσες αποδοχές (+6%).
Aλλά:
Μείωση Επενδύσεων:: Η γενικευμένη αυτή τά tendencia αφορά ιδιαίτερα τον κατασκευαστικό κλάδο ο οποίος είχε λειτουργήσει ως κινητήρας ανάκαμψης τα τελευταία χρόνια παρουσιάζοντας έντονη πτώση τόσο στον κατοικιακό όσο κι στον μη κατοικιακό τομέα.
Eπιδράσεις στους Δείκτες Επένδυσης
- % Επένδυσης/ΑΕΠ:: Μείωσε σημαντικά περιορίζοντας έως το %14.18 έναντι %17.71 πριν λίγα μήνες – αυτό σημαίνει απώλεια περίπου %3 μονάδων εκλείποντας μεγάλο μέρος των κερδών που είχαν γίνει νΩρίς μέσα στο ’24!
- % κάτω απο Μέσο Όρο:: Οι συνολικές επενδύσεις έπεσαν κάτω απο μέσο όρο %15 .30 ,κάτι που δηλώνει σοβαρή καθυστέρηση στις επιδόσεις τους!
Eπιπτώσεις Βραχυχρόνιων Μισθώσεων & Golden Visa
- The demand for Golden Visa remains “alive” despite the increase in financial limits; however the government has imposed restrictions on short-term rentals which it plans to extend and tighten next year arguing that this will lower property prices and rents helping to address the housing crisis.
Συμπέρασμα :
Το στεγαστικό πρόβλημα δεν έχει αντιμετωπιστεί ούτε λίγο ούτε πολύ παρά τα περιοριστικά μέτρα βραχυχρόνιων μισθώσεων! Αντίθετα ,οι τιμές συνεχίζουν ανοδικώς χωρίς μία συνεπή πολιτική στέγασης!