Η Σχέση Ανθρώπου και Σκύλου: Ομοιότητες και Διαφορές
Η αντίληψη ότι οι ιδιοκτήτες σκύλων τείνουν να μοιάζουν με τα κατοικίδιά τους ή επιλέγουν ζώα που έχουν κάποιες ομοιότητες μαζί τους έχει αποτελέσει πηγή χιούμορ για χρόνια. Ωστόσο,φαίνεται ότι πίσω από αυτό το στερεότυπο υπάρχει μια δόση αλήθειας. Πολλοί αναρωτιούνται αν μοιράζονται με τον σκύλο τους όχι μόνο φυσικά χαρακτηριστικά αλλά και στοιχεία της προσωπικότητάς τους – όπως η κοινωνικότητα, η ηρεμία ή ακόμα και η αποφασιστικότητα.
Μια πρόσφατη ανασκόπηση 15 εμπειρικών ερευνών εξέτασε την πιθανότητα οι ιδιοκτήτες να έχουν κοινά χαρακτηριστικά με τους σκύλους τους, τόσο στην εμφάνιση όσο και στην προσωπικότητα. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι πράγματι άνθρωποι και σκύλοι μπορεί να μοιράζονται κοινά γνωρίσματα όπως εξωστρέφεια, άγχος ή κοινωνική διάθεση.
Αναφορικά με την εξωτερική εμφάνιση, παρατηρείται ότι πολλοί ιδιοκτήτες –ιδιαίτερα αυτοί που επιλέγουν καθαρόαιμα ζώα– προτιμούν σκυλιά που μοιάζουν σε κάποια σημεία μαζί τους. Μάλιστα, έχει διαπιστωθεί μια ενδιαφέρουσα σύνδεση ανάμεσα στο μήκος των μαλλιών των γυναικών και το σχήμα των αυτιών των αγαπημένων τους τετράποδων φίλων: γυναίκες με μακριά μαλλιά συχνά επιλέγουν σκύλους με μακριά αυτιά ενώ εκείνες με κοντά μαλλιά προτιμούν ράτσες που διαθέτουν κοντά αυτιά.
Άλλες έρευνες υποδεικνύουν πως οι ομοιότητες εντοπίζονται κυρίως στο ύψος ή τη μορφή των ματιών – λεπτομέρειες της φυσιογνωμίας που ίσως μας βοηθούν ασυναίσθητα να «αναγνωρίσουμε» ένα γνώριμο πρόσωπο στο κατοικίδιό μας. Επίσης,υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ του δείκτη μάζας σώματος των ανθρώπων και του βάρους των σκύλων τους,γεγονός που αποδίδεται σε κοινούς τρόπους ζωής.
Παρόλο που πολλοί πιστεύουν ότι τα ευρήματα βασίζονται σε υποκειμενικές αντιλήψεις του ιδιοκτήτη, ένα πείραμα ανέτρεψε αυτή την άποψη: ζητήθηκε από άτομα χωρίς προηγούμενη γνώση για τα ζευγάρια ανθρώπων-σκυλιών να αντιστοιχίσουν φωτογραφίες βάσει ομοιότητας. Οι περισσότεροι κατάφεραν να κάνουν σωστές αντιστοιχίες. Το συμπέρασμα; Η ομοιότητα δεν είναι απλώς προϊόν φαντασίας του κατόχου.
Μηχανισμός Δημιουργίας Δεσμών
Γιατί συμβαίνει αυτό; Μία πιθανή εξήγηση σχετίζεται με την εξελικτική μας πορεία. Οι άνθρωποι τείνουμε να δημιουργούμε σχέσεις με άτομα που μας μοιάζουν καθώς η ομοιογένεια στις αξίες διευκολύνει τη συνεργασία κι ενισχύει τις πιθανότητες επιβίωσης. Αυτός ο μηχανισμός φαίνεται πως επεκτείνεται στους τετράποδους φίλους μας επίσης.
Iδιαίτερα στην περίπτωση καθαρόαιμων ζώων, οι επιλογές συνδέονται συχνά με προβλέψιμες συμπεριφορές κάθε ράτσας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί πως αυτή η ομοιότητα μπορεί όχι μόνο να υφίσταται εκ φύσεως αλλά κι αν διαμορφωθεί μέσα από τη διάρκεια της σχέσης.
Οι άνθρωποι τείνουμε ασυναίσθητα να ενισχύουμε συμπεριφορές που θεωρούμε γνωστές – για παράδειγμα ένας δραστήριος άνθρωπος μπορεί εύκολα να ενθαρρύνει τον ενεργητικό χαρακτήρα του σκύλου του. Από την άλλη πλευρά τα ζώα αποκτούν δεξιότητες μέσω μίμησης κι αντανακλαστικής ενίσχυσης.
Οι συναισθηματικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπου και σκύλου μπορούν σταδιακά ν’ επηρεάζουν τον ψυχισμό αμφότερων.
Αυτός ο «σιωπηλός» συγχρονισμός μπορεί όχι μόνο ν’ ενδυναμώσει τον δεσμό αλλά επίσης ν’ αυξήσει την ανοχή απέναντι σε δύσκολες συμπεριφορές καθώς δημιουργείται ένα ισχυρό συναισθηματικό δέσιμο.
Ωστόσο υπάρχει κίνδυνος προβολής: όταν βλέπουμε τον αγαπημένο μας τετράποδο ως αντανάκλασή μας ίσως ξεχνάμε ότι πρόκειται για έναν ανεξάρτητο οργανισμό.
Sυμπληρωματικότητα στη Σχέση
Aκόμη κι όταν δεν υπάρχουν εμφανείς ομοιότητες μεταξύ ανθρώπου κι ενός άλλου είδους όπως είναι οι σκύλοι , η σχέση μπορεί ωστόσο ν’ αποδειχτεί λειτουργική . Φανταστείτε έναν εσωστρεφή άνθρωπο δίπλα σ’ έναν παιχνιδιάρη , γεμάτο ζωή τετράποδο : Η ενεργητικότητα αυτού του τελευταίου θα μπορούσε πραγματικά ν’ αποτελέσει κίνητρο ώστε το αφεντικό του ν’ αρχίζει πιο δραστήρια ζωή .
Aυτό όμως το οποίο φαίνεται πιο σημαντικό δεν είναι τόσο οι όποιες εμφανείς αναλογίες όσο μάλλον η συμβατότητα : δηλαδή πώς δύο διαφορετικές προσωπικότητες μπορούν είτε μέσω συνεργασίας είτε μέσω αλληλοϋποστήριξης ,να χτίσουν μία γνήσια σχέση . Όπως συμβαίνει στις ανθρωπιστικές σχέσεις , έτσι λοιπόν εδώ , μία βαθύτερη σύνδεση δεν εξαρτάται απαραίτητα από τις ψυχολογικές ή φυσικές παραλληλίες αλλά κυρίως από τη δυνατότητα κατανόησης , στήριξης & αποδοχής .
Tελικά…
Eίναι γεγονός πως εικόνες όπου ένας άνθρωπος μοιάζει στον πιστό φίλο του προκαλούν χαμόγελα όμως πίσω απ’ αυτές κρύβεται μία βαθύτερη πραγματικότητα σχετικά µε τις σχέσεις . Είτε μέσα από κοινές καταβολές είτε μέσω διαφορών αυτό το οποίο ουσιαστικά καθορίζει τη σύνδεσή µας µε τον αγαπημένο μας τετράπόδιο φίλο είναι το πώς επικοινωνούμε & εξελισσσόμαστε παρέα καθώς οικοδομούμε εμπιστοσύνη & φιλία -χωρίς ποτέ βέβαια μην ξεχνώντας πως έχουμε απέναντί µας έναν σύντροφο μοναδικό στον κόσμο!