Απειλές για το Ενεργειακό Σύστημα της Ελλάδας
Οι αρμόδιες αρχές του ενεργειακού τομέα βρίσκονται σε κατάσταση επιφυλακής, καθώς οι κίνδυνοι ενός γενικευμένου μπλακ άουτ, όπως αυτό που συνέβη στην Ισπανία τον Απρίλιο του 2025, δεν είναι πλέον απλώς θεωρητικά σενάρια. Αντιθέτως, οι προειδοποιήσεις που ακούστηκαν στο συνέδριο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) με τίτλο «Blackout στην Ισπανία – Έχουμε σχέδιο στην Ελλάδα;» καταδεικνύουν την πραγματικότητα αυτών των απειλών.
«Δεν υπάρχει ηλεκτρικό σύστημα στον κόσμο που να θεωρείται αντι-blackout», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Φούρλαρης, αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Ο ίδιος εξήγησε ότι κανένα δίκτυο δεν μπορεί να προσφέρει απόλυτη ασφάλεια ανεξαρτήτως των τεχνολογικών εξελίξεων.
Ο Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας και Υποδομών του ΑΔΜΗΕ, Δημήτρης Μίχος, επεσήμανε επίσης ότι αν και τα μπλακ άουτ είναι σπάνια φαινόμενα, η πιθανότητα τους δεν μπορεί να αποκλειστεί όταν συντρέχουν πολλές δυσμενείς συνθήκες ταυτόχρονα. Θυμήθηκε μάλιστα ότι ακόμα και προηγμένα ευρωπαϊκά δίκτυα -όπως αυτά στη Γερμανία και τη Γαλλία- έχουν υποστεί σοβαρές διακοπές ρεύματος τα τελευταία χρόνια.
Οι τρεις νέες προκλήσεις για την Ελλάδα
Στο ελληνικό ενεργειακό δίκτυο η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η κλιματική αλλαγή έχουν δημιουργήσει τρεις σημαντικούς κινδύνους:
- Mη ελεγχόμενη υπερπαραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές (ΑΠΕ): Σε περιόδους χαμηλής ζήτησης η πλεονάζουσα ενέργεια δεν μπορεί να απορροφηθεί πλήρως.Αυτό επιβαρύνει τις διασυνδέσεις με άλλες χώρες κι αν συμβεί βλάβη σε κρίσιμο χρόνο υπάρχει κίνδυνος απομόνωσης της χώρας από το ευρωπαϊκό δίκτυο.
- Aιφνίδια απώλεια διεσπαρμένης παραγωγής: Όπως ανέφερε ο κ.Μίχος, έχουν ήδη σημειωθεί δύο σοβαρά περιστατικά στην Ελλάδα: ένα λόγω πυρκαγιάς κι ένα από κεραυνό σε γραμμές 400 kV. Και στις δύο περιπτώσεις παρατηρήθηκε βύθιση τάσης που οδήγησε στην αυτόματη αποσύνδεση δεκάδων μικρών φωτοβολταϊκών συστημάτων.
- Aύξηση ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας: Η πρόβλεψη δείχνει αύξηση κατά 83% στη ζήτηση μέχρι το 2050.
Το κόστος ενός μπλακ άουτ στην Ελλάδα
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου αναφέρθηκε επίσης το τεράστιο οικονομικό κόστος που θα είχε ένα γενικευμένο μπλακ άουτ στη χώρα μας. Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός υπογράμμισε ότι οι ζημιές από την ισπανική περίπτωση εκτιμώνται γύρω στα 6 δισ. ευρώ ενώ μια αντίστοιχη κατάσταση στην Ελλάδα θα μπορούσε να κοστίσει περίπου 3 δισ. ευρώ. «Πρέπει να σχεδιάσουμε στρατηγικά και να λάβουμε προληπτικά μέτρα γιατί οι συνέπειες της αδράνειας είναι πολύ σοβαρές», πρόσθεσε.
Kαθώς η Ευρώπη επαναξιολογεί την έννοια της ενεργειακής ασφάλειας,η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει αυτές τις νέες τεχνικές προκλήσεις μέσω στρατηγικού σχεδιασμού καθώς και επενδύσεων στις υποδομές της αλλάζοντας τους κανόνες ένταξης των ΑΠΕ στο δίκτυο.
“Κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται απολύτως ασφαλής”, κατέληξε ο Δημήτρης Μίχος προσθέτοντας πως “η μόνη πραγματική προστασία είναι η σωστή προετοιμασία”.