Η Πρόκληση των Κόκκινων Δανείων στην Ελλάδα

Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αντιμετωπίζει η χώρα είναι τα κόκκινα δάνεια, τόσο σε επίπεδο στεγαστικών όσο και επιχειρηματικών δανείων. Οι τράπεζες έχουν μεταβιβάσει ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των δανείων μέσω senior bonds σε ξένα επενδυτικά κεφάλαια,με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Η κρατική εγγύηση ανέρχεται σε 19 δισεκατομμύρια ευρώ και καλύπτει χιλιάδες δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση αλλά είναι πλήρως ασφαλισμένα, όπως αναφέρει ο Μιχάλης Σάλλας.

Ο πρόεδρος του Lyktos Group και πρώην καθηγητής Πανεπιστημίου επισημαίνει ότι ο μηχανισμός κρατικών εγγυήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ηρακλής» έχει συμβάλει στην αποκατάσταση μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ωστόσο, η τρέχουσα νομοθεσία ενέχει σοβαρούς κινδύνους. Δημόσιο χρήμα μπορεί να υποστεί απώλειες χωρίς να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων ή η απελευθέρωση ιδιωτών από την ομηρία λόγω λανθασμένων εκτιμήσεων στα μεταβιβασμένα δάνεια.

Είναι κρίσιμο οι κρατικές εγγυήσεις να μην επιβαρύνουν τους Έλληνες φορολογούμενους αλλά να λειτουργούν ως στήριξη για την οικονομία, την κοινωνία και το τραπεζικό σύστημα. Η εύκολη ενεργοποίηση των δημόσιων εγγυήσεων αποτρέπει τις προσπάθειες από τα funds και τις τράπεζες για τη διάσωση επιχειρήσεων και κατοικιών που μπορούν να επιβιώσουν με κατάλληλες ρυθμίσεις.

Τα προβλήματα αυτά προήλθαν από τη δεκαετή δημοσιονομική κρίση και οι τράπεζες τα μεταβίβασαν στα funds ως «καλυμμένα», γεγονός που δικαιολογεί τη δημόσια εγγύηση. Για μια πιο αποτελεσματική αξιοποίηση αυτών των κρατικών εγγυήσεων προτείνεται τροποποίηση της διαδικασίας ενεργοποίησης τους στο πλαίσιο του προγράμματος «Ηρακλής». Ο στόχος είναι η προστασία των φορολογουμένων καθώς επίσης η διατήρηση της κεφαλαιακής επάρκειας στις τράπεζες.

Διαδικασία Ενεργοποίησης Κρατικής Εγγύησης

1. Προϋποθέσεις: Πριν από την ενεργοποίηση της κρατικής εγγύησης, οι τράπεζες πρέπει να εξαντλήσουν όλα τα διαθέσιμα μέτρα ρύθμισης ή αναδιάρθρωσης οφειλών για τη διασφάλιση της συνέχισης λειτουργίας της επιχείρησης.
2. Eνεργοποίηση: Αν παρά τις παραπάνω ενέργειες οι εισπράξεις δεν επαρκούν για πληρωμές τόκων ή/και κεφαλαίου στους senior bonds,τότε ενεργοποιείται η δημόσια εγ γύηση όπως ισχύει σήμερα.
3. Pληρωμή: Το ποσό κατάπτωσης δεν καταβάλλεται άμεσα στον εκδότη του senior bond αλλά στην τράπεζα που αρχικά εκχώρησε το χαρτοφυλάκιο στο SPV.
4. Aξιολόγηση: Η τράπεζα υποχρεούται να πραγματοποιήσει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ίση με το ποσό κατάπτωσης καλυπτόμενη πλήρως από το Δημόσιο μέσω Υπερταμείου (ΕΕΣΥΠ).
5. Pληρωμή προς τον εκδότη: Από το αντληθέν κεφάλαιο μέσω αύξησης θα καταβάλλεται το οφειλόμενο ποσό στον εκδότη του senior bond ώστε να πληρωθεί σύμφωνα με τους όρους της εγ γύησης.

Kοινωνικές Επιπτώσεις

Mε αυτόν τον τρόπο:

• the holders of the senior bonds are fully compensated;
• The public does not incur unrecoverable cash outflows as it acquires an equivalent equity stake through the Υπερταμείο;
• The banks enhance their capital adequacy;

Aυτός ο μηχανισμός προσφέρει στους φορολογούμενους προστασία καθώς συμμετοχή είναι επενδυτική αντί επιδοματική ενώ παράλληλα βοηθά βιώσιμες επιχειρήσεις στη διατήρηση θέσεων εργασίας. Οι ιδιώτες απαλλάσσονται επίσης από τον κίνδυνο πλειστηριασμού λόγω στεγαζόμενων χρεών τους.

Nέα Νομοθεσία Απαραίτητη

Mια τροπολογία απαιτείται για την εφαρμογή αυτού του μηχανισμού ώστε:

< li>Tην υποχρέωση εξάντλησης όλων διαθέσιμων μέτρων πριν την ενεργοποίηση της ε γ γ ύη σης;
• Tην καταβολή ποσού κατάπτω σης στην Τραπεζ α αντί στον εκδότη;
• Tην υποχρέωση υλοποίη σης αύξη σης μετο χικού κεφαλαίου;

  Mε αυτήν τη νέα προσέ γγιση θα μπορέσουμε όχι μόνο ν’ αποφευχθούν μονομερείς βαρύνσεις στους Έλλην ε ς φορο λογούμε νους αλλά θα δημιουργηθεί ένα σύστημα στήριξης προς όφελος όλ ω ν . Είναι μια στρατηγική επιλογή συνδυάζοντας δημοσιονομική υπευθυνότητα μ’ αναπτυξιακή προοπτική , κάτι ιδιαίτερα σημαντικό στη παρούσα οικονομική συγκυρία , καταλήγει ο Μιχάλης Σάλλας .