Η Αλήθεια πίσω από τα Ελληνικά Πλεονάσματα

Πίσω από τα εντυπωσιακά πλεονάσματα του ελληνικού κράτους κρύβονται δύο κρίσιμες έννοιες που αλληλοσυμπληρώνονται, αλλά επιβαρύνουν τους πολίτες: «Πληθωρισμός» και «διεύρυνση της φορολογικής βάσης». Όσον αφορά τον πληθωρισμό, η ευθύνη μετατίθεται στους διεθνείς παράγοντες, ενώ η «φορολογική βάση» προβάλλεται ως μέτρο εξυγίανσης και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Στην πραγματικότητα, αυτή η προσέγγιση οδηγεί σε μείωση των (πραγματικών) επιδομάτων για τις οικογένειες, εντείνει την στεγαστική κρίση και αυξάνει τη φορολογία για μισθωτούς και συνταξιούχους.

Διεθνείς Παράγοντες και Εγχώριες Συνθήκες

Οι διεθνείς παράγοντες έχουν αποδυναμωθεί (όπως δείχνει η τιμή του φυσικού αερίου μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία καθώς και οι αναταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες λόγω της πανδημίας). Αυτό αποδεικνύεται από τον χαμηλό πληθωρισμό σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου ο πληθωρισμός συνεχίζει να καλπάζει (3% με κύριους τομείς αύξησης τα ενοίκια, την ενέργεια και διαρκώς τα τρόφιμα).

Η φοροδιαφυγή έχει περιοριστεί κάπως λόγω των αλλαγών στις καταναλωτικές συνήθειες προς τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης. Ωστόσο, οι σημαντικές φοροαπαλλαγές παραμένουν υπέρ ορισμένων κατηγοριών πλουσίων (5% φόρος μερίσματος ή έως 4.8 εκατομμύρια ευρώ αφορολόγητη κληρονομιά) χωρίς διαφοροποίηση στην ΕΝΦΙΑ ανάλογα με το μέγεθος των περιουσιακών στοιχείων του κάθε φορολογούμενου.

Συνέπειες για τους Πολίτες

• a. Η αύξηση των έμμεσων φόρων λόγω ακρίβειας έχει οδηγήσει το δημόσιο σε περισσότερα έσοδα μέσω ΦΠΑ που επιβάλλεται επί υψηλότερης αξίας αγαθών.
• b. Ο πληθωρισμός μπορεί να αυξάνει τις ονομαστικές αποδοχές αλλά χωρίς αναπροσδιορισμό της φορολογικής κλίμακας απλά οδηγεί σε μεγαλύτερη κρατική είσπραξη εις βάρος του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών.

Παράδειγμα 1:

Aναφερόμενοι στην αύξηση κατά 50 ευρώ στους βασικούς μισθούς στον ιδιωτικό τομέα τον Απρίλιο του 2025: αυτή είχε ως αποτέλεσμα μια συνολική επιβάρυνση ύψους 61 ευρώ μηνιαίως για τις επιχειρήσεις ενώ οι εργαζόμενοι είδαν μόλις 31 ευρώ καθαρά στα χέρια τους!

• c. Η υπερφολόγηση αφαιρεί περίπου 12 δισεκατομμύρια ευρώ από την αγορά κάθε χρόνο (εκτιμούμενο φετινό πλεόνασμα έναντι στόχου), στερώντας πόρους που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υψηλότερη ανάπτυξη ή επενδύσεις.

Eπιπλέον, αν υπολογίσουμε ότι υπάρχει έλλειμμα άνω των 15 δισεκατομμυρίων ευρώ στις εξωτερικές συναλλαγές μας (λαμβάνοντας υπόψη ακόμα και τον τουριστικό τομέα), γίνεται σαφές γιατί η κυβέρνηση διατηρεί τη λεγόμενη «χρυσή visa», προκειμένου να προσελκύσει ξένες επενδύσεις ώστε να ισορρόπησει κάπως το ισοζύγιο συναλλαγών μας.