Η Λειψυδρία και η Ξηρασία στην Ευρώπη: Μια Επείγουσα Κατάσταση

Η ξηρασία και η έλλειψη νερού δεν είναι φαινόμενα που περιορίζονται μόνο στην Ελλάδα,καθώς πολλές ευρωπαϊκές πόλεις εξακολουθούν να χρησιμοποιούν παρωχημένες μεθόδους διαχείρισης των υδάτινων πόρων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αυξανόμενη απειλή λειψυδρίας σε ολόκληρη την ήπειρο. Μια ανάλυση δορυφορικών δεδομένων που εκτείνεται σε δύο δεκαετίες αποκαλύπτει μια δραματική πτώση των υδάτινων αποθεμάτων από την Ισπανία και την Ιταλία μέχρι τη Γερμανία, την Πολωνία και τμήματα της Βρετανίας.

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη από επιστήμονες του University College London (UCL) σε συνεργασία με το Watershed investigations και τη βρετανική εφημερίδα The Guardian, οι μικρές μεταβολές στο βαρυτικό πεδίο υποδεικνύουν τις αλλαγές στα υπόγεια ύδατα, τις λίμνες, τα ποτάμια και τα εδάφη.

Αλλαγές στον Υδρολογικό Κύκλο της Ευρώπης

Τα δορυφορικά δεδομένα δείχνουν μια έντονη ανισότητα: ενώ ο βόρειος τομέας της Ευρώπης – συμπεριλαμβανομένων περιοχών όπως η Σκανδιναβία και μέρη της Βρετανίας – γίνεται πιο υγρός, ο νότος καθώς και κεντρικές περιοχές ξηραίνονται γρήγορα.

Ο καθηγητής Μοχαμάντ Σαμσουντούχα από το UCL επισημαίνει ότι αυτές οι τάσεις σχετίζονται άμεσα με τις κλιματικές αλλαγές. «Δεν μιλάμε πλέον για τον περιορισμό της θέρμανσης στους 1,5°C.Οδεύουμε προς τους 2°C κι ήδη βλέπουμε τις συνέπειες», προειδοποιεί.

Προβλήματα Υπογείων Υδάτων

Aναλύοντας τα δεδομένα σχετικά με τα υπόγεια ύδατα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ακόμη κι αυτά μειώνονται παρά το γεγονός ότι θεωρούνται πιο ανθεκτικά στις κλιματικές μεταβολές. Στο Ηνωμένο Βασίλειο παρατηρείται αύξηση των βροχοπτώσεων στη δυτική πλευρά ενώ ανατολικά καταγράφεται σαφής τάση ξήρανσης.

Sτη νοτιοανατολική Αγγλία όπου το 70% του πόσιμου νερού προέρχεται από υπόγεια αποθέματα, αυτές οι αλλαγές θέτουν άμεσα σε κίνδυνο την ασφάλεια του νερού.

Pίεση στις Υποδομές Νερού

Στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Περιβάλλοντος δείχνουν ότι παρά τη συνολική πτώση άντλησης νερού στην ΕΕ μεταξύ 2000-2022, η άντληση υπόγειας ύδρευσης αυξήθηκε κατά 6%, κυρίως λόγω αναγκών γεωργίας και κατανάλωσης νερού. Σε πολλές χώρες πάνω από το 60% των δημόσιων αναγκών καλύπτονται μέσω υπόγειας ύδρευσης.

Η Κομισιόν εργάζεται για μια στρατηγική «υδατικής ανθεκτικότητας» στοχεύοντας να αυξήσει την αποδοτικότητα κατά τουλάχιστον 10% έως το 2030 ενώ προσπαθεί να μειώσει τις μεγάλες απώλειες λόγω παλαιωμένων δικτύων που κυμαίνονται μεταξύ 8% -57% στα κράτη μέλη.

Eιδικοί Προβλέπουν Έλλειψη Νερού

Eιδικοί στον τομέα της υδρολογίας όπως η καθηγήτρια Χάνα Κλοουκ προειδοποιούν πως η Ευρώπη μπορεί σύντομα να αντιμετωπίσει σοβαρές ελλείψεις νερού αν δεν υπάρξουν επαρκείς βροχοπτώσεις αυτόν τον χειμώνα. Στην Αγγλία μάλιστα έχουν ήδη εκφραστεί φόβοι πως η ξηρασία μπορεί να συνεχιστεί μέχρι το 2026.

Mέτρα Αντιμετώπισης Λιψυδρίας στην Ελλάδα

Sτην Ελλάδα έχει ολοκληρωθεί διαδικασία κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας σε διάφορες περιοχές όπως Λέρος και Πάτμος εξαιτίας δραματικής πτώσης των αποθεμάτων στους ταμιευτήρες που τροφοδοτούν την Αττική.
Για παράδειγμα στον ταμιευτήρα του Ευήνου παρατηρούνται ιστορικά χαμηλά επίπεδα στάθμης νερού κάτω ακόμα κι από εκείνα του 2008.
H κατάσταση αυτή προκαλεί μεγάλη ανησυχία καθώς συνδυάζεται με σημαντική αύξηση κατανάλωσης αλλά επίσης με πτώσεις στις βροχοπτώσεις περίπου κατά 25%.

Aνάγκη Άμεσων Δράσεων

Tα στοιχεία δείχνουν πως μετά την Κύπρο θα αντιμετωπίσουμε ένα υψηλό επίπεδο υδατικού στρες στη νότια Ευρώπη όπου απαιτείται πάνω από το 70% διαθέσιμου νερού για κάλυψη ζήτησης.
H Αττική μαζί με Θεσσαλονίκη συγκεντρώνει πάνω από τον μισό πληθυσμό χώρας όσον αφορά κατανάλωση πόσιμου ύδατος.
O συναγερμός σημαίνει επείγουσα ανάγκη δράσεων ώστε να διαχειριστούν αποτελεσματικά οι υδάτινοι πόροι πριν είναι πολύ αργά.

Pρακτικά Μέτρα για τους Πολίτες

Tην ώρα αυτή δεν υπάρχουν μέτρα περιορισμού για τους πολίτες αλλά όλοι έχουμε ευθύνη σχετικά με τη χρήση αυτού του πολύτιμου αγαθού.
H EYDAP παρέχει πληροφορίες σχετικά με τρόπους εξοικονόμησης στο σπίτι μας.