Ο Ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Επιλογή Αντιπροέδρου της ΕΚΤ
Η σημασία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη διαδικασία εκλογής του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ενισχύοντας τη διαφάνεια και προσφέροντας μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση σε μια κρίσιμη θέση για το μέλλον της Ευρωζώνης.
Αν και η τελική απόφαση ανήκει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που απαρτίζεται από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, το Κοινοβούλιο θα διαδραματίσει έναν αναβαθμισμένο ρόλο στη διαδικασία αυτή. Θα έχει την ευθύνη να αξιολογήσει και να κρίνει τους υποψηφίους.
Αυτή η εξέλιξη μετατρέπει μια διαδικασία που παλαιότερα ήταν κυρίως τεχνοκρατική σε μια πιο ανοιχτή και διαφανή πρακτική.
Οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών της ευρωζώνης ξεκίνησαν τη συζήτηση για τον διάδοχο του νυν αντιπροεδρεύοντος Λουίς ντε Γκίντος την περασμένη Πέμπτη, εγκαινιάζοντας επίσημα τις διαβουλεύσεις για την πλήρωση αυτής της υψηλής θέσης στην ΕΚΤ. Η προθεσμία υποβολής υποψηφιοτήτων αναμένεται να οριστεί στις αρχές Ιανουαρίου, αν και δεν έχει καθοριστεί ακόμα συγκεκριμένη ημερομηνία μεταξύ των κρατών-μελών. Αυτός ο χρόνος επιτρέπει στα κράτη μέλη να προτείνουν τους υποψηφίους τους ενώ παράλληλα δίνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έναν κεντρικό ρόλο στην αξιολόγησή τους.
Η Διαδικασία
Το Κοινοβούλιο διοργανώνει δημόσιες ακροάσεις για κάθε υποψήφιο, όπου οι ευρωβουλευτές εξετάζουν την εμπειρία τους, τις οικονομικές γνώσεις τους καθώς και τη στάση τους απέναντι στη νομισματική πολιτική. Αξιολογείται επίσης η δέσμευσή τους προς την ανεξάρτητη λειτουργία της ΕΚΤ. Μετά τις ακροάσεις εκδίδεται μια επίσημη γνωμοδότηση που αν και δεν είναι νομικά δεσμευτική για τα κράτη-μέλη, φέρει σημαντικό πολιτικό βάρος. Σήμερα οι κυβερνήσεις δύσκολα αγνοούν αρνητικές ή επικριτικές τοποθετήσεις από πλευράς ευρωβουλευτών, γεγονός που αποδεικνύει πόσο έχει ενισχυθεί ο δημοκρατικός έλεγχος σε έναν από τους πιο κρίσιμους θεσμούς της Ευρωζώνης.
Η Ελληνική Υποψηφιότητα
Mε αυτό το πλαίσιο στο μυαλό αποκτά ιδιαίτερη σημασία η ελληνική πρόταση με υποψήφια την Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, υφυπουργό Διοίκησης στην Τράπεζα Ελλάδος. Η ελληνική κυβέρνηση πιστεύει ότι διαθέτει τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις καθώς επίσης εμπειρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και βαθιά κατανόηση θεμάτων χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ώστε να είναι μία ισχυρή επιλογή. Η μακρά θητεία της στην Τράπεζα Ελλάδας καθώς επίσης η συμμετοχή της σε επιτροπές του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών ενισχύουν περαιτέρω την υποψηφιότητά της κατά τη διάρκεια μιας περιόδου γεμάτης οικονομικές προκλήσεις.
Mε αυτήν την πρόταση η Ελλάδα επιθυμεί επίσης να τονίσει τη σημασία γεωγραφικής ισορροπίας αλλά κι επαρκούς εκπροσώπησης των νότιων χωρών στις κορυφαίες θέσεις των θεσμών όπως η ΕΚΤ ενώ παράλληλα ζητά περισσότερες γυναίκες σε υψηλά αξιώματα.
Aυτή όλη διαδικασία δείχνει πως η ΕΕ κινείται προς μία πιο ανοιχτή κι δημοκρατική προσέγγιση στη λήψη αποφάσεων δεδομένου ότι η ΕΚΤ είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς οργανισμούς στην ήπειρό μας με κρίσιμες αποφάσεις σχετικά με ζητήματα όπως ο πληθωρισμός ή τα επιτόκια αλλά κι άλλες πτυχές οικονομικής σταθερότητας καθώς αφορά το μέλλον του ευρώ.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι η ενίσχυση συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη διαδικασία επιλογής αντιπροεδρίας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς μία περισσότερο ανοιχτή κι συμμετοχική Europa που στέκεται δίπλα στους πολίτες με δημοκρατικές αξίες.