Εξελίξεις στη Φορολογία και τις Συντάξεις: Τι να Περιμένουμε

Η αναγκαία τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, η οποία θα έπρεπε να πραγματοποιείται ετησίως από το 2019 για τους μισθωτούς, καθώς και το 2023 όταν ανακοινώθηκαν οι πρώτες αυξήσεις μισθών, είναι στο επίκεντρο των μέτρων που προγραμματίζονται για τη ΔΕΘ 2025. Παρά τις φήμες περί ενός «γενναιόδωρου πακέτου», τα μέτρα φαίνεται ότι θα επικεντρωθούν κυρίως στην είσπραξη φόρων (μερική τιμαριθμοποίηση των φορολογικών κλιμάκων), αντί στις ενισχύσεις ή παροχές. Η εφαρμογή τους αναμένεται να έχει αποτελέσματα το 2026 για μισθωτούς και συνταξιούχους, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα δουν τις αλλαγές με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων του 2027. Αυτό σημαίνει ότι η φορολογική ανισότητα θα επιδεινωθεί εις βάρος των χαμηλότερων εισοδημάτων, τα οποία θα συνεχίσουν να πληρώνουν τους ίδιους συντελεστές έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ) όπως και οι πλουσιότερες ομάδες του πληθυσμού. Έτσι,η απόσταση μεταξύ της έμμεσης και άμεσης φορολογίας – όπου τα δύο τρίτα των κρατικών εσόδων προέρχονται από την πρώτη – θα διευρυνθεί.

Στις σύγχρονες δημοκρατίες οι άμεσοι φόροι πρέπει κανονικά να είναι υψηλότεροι. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι με σημαντικά πλεονάσματα (4,8% του ΑΕΠ ή 11,4 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024) η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει μέτρα που αφορούν τόσο σε μειώσεις φόρων όσο και σε ενίσχυση κοινωνικών παρεμβάσεων. Ωστόσο,λόγω του ευρωπαϊκού «κανόνα» που περιορίζει τις δαπάνες στο +3% έως +3,5% του ΑΕΠ (δηλαδή μέχρι περίπου 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ παραπάνω),το οικονομικό επιτελείο είναι υποχρεωμένο να στραφεί κυρίως προς την αύξηση εισπράξεων μέσω φόρων.

Δυστυχώς όμως δεν φαίνεται πως αυτό αφορά στους έμμεσους φόρους – κάτι που θα ήταν σωστό καθώς μια τέτοια κίνηση μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ακρίβειας στην αγορά χωρίς άμεσα πολιτικά οφέλη αλλά ούτε καν περνά στον τελικό καταναλωτή.

Οι Οικονομικές Επιβαρύνσεις που Έρχονται

Παρά τις εξαγγελίες για βελτιώσεις στο «καλάθι της ΔΕΘ», οι προσδοκίες είναι περιορισμένες:

• Αυξήσεις στις Συντάξεις: Οι αυξήσεις στους συνταξιούχους το 2026 αναμένονται χαμηλότερες από τον επίσημο πληθωρισμό.
• Eισφορά Αλληλεγγύης: Θα διατηρηθεί η δεύτερη επιβάρυνση μέσω της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχου (ΕΑΣ),που ισχύει όταν η επικουρική σύνταξη ξεπερνά τα 300 ευρώ ή συνολικά οι κύριες συντάξεις υπερβαίνουν τα 1.431 ευρώ.
• Pερικοπή Σύνταξης: Σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου υπάρχει περιορισμός στα επίπεδα σύνταξης χηρείας στο ποσοστό του αρχικού ποσού.
• Aυξανόμενα Όρια Ηλικίας: Τα όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότηση πρόκειται επίσης να αυξηθούν μέχρι το 2027.

Aυτές οι εξελίξεις δείχνουν πως παρά τις υποσχέσεις για βελτίωση της οικονομικής κατάστασης πολλών πολιτών στην Ελλάδα συνεχίζουν ν’ αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις στον χρηματοοικονομικό τους σχεδιασμό.