Διπλωματικές Εξελίξεις για τη Γροιλανδία
Ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στη Δανία κλήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών στην Κοπεγχάγη προκειμένου να εξηγήσει τον διορισμό του Τζέφ Λάντρι, κυβερνήτη της Λουιζιάνας, ως ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στη Γροιλανδία από τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Λάντρι έχει εκφράσει δημόσια την επιθυμία του να δει τη Γροιλανδία να ενσωματώνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, γεγονός που έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις τόσο από τη Δανία όσο και από τη Γροιλανδία. Οι δύο χώρες υπογραμμίζουν ότι το νησί ανήκει στους κατοίκους του και η εδαφική του ακεραιότητα πρέπει να διαφυλαχθεί.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, χαρακτήρισε τον διορισμό «βαθιά ανησυχητικό» και τις δηλώσεις του Λάντρι «εντελώς απαράδεκτες», επισημαίνοντας την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας του Βασιλείου της Δανίας. Παράλληλα,η πρωθυπουργός Μέτε Φρέντερικσεν και ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας,Γιενς-Φρέντερικ Νίλσεν,επαναβεβαίωσαν την αντίθεσή τους σε οποιαδήποτε αμερικανική προσάρτηση,δηλώνοντας ότι οι αποφάσεις σχετικά με το μέλλον της Γροιλανδίας θα ληφθούν αποκλειστικά από τους ίδιους τους κατοίκους.
Η επιλογή του Λάντρι έρχεται μετά από μια σειρά κινήσεων των ΗΠΑ που δείχνουν αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη στρατηγικά σημαντική και πλούσια σε φυσικούς πόρους περιοχή της Γροιλανδίας. Τον Μάρτιο ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βάνς επισκέφθηκε το νησί προτείνοντας ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας εκεί. Επιπλέον, η Δανοί είχαν καλέσει τον Αμερικανό πρέσβη λόγω προσπαθειών «επιχειρήσεων επιρροής» στην περιοχή.
Ο Ράσμουσεν τόνισε ότι ο νέος διορισμός «επιβεβαιώνει το συνεχιζόμενο αμερικανικό ενδιαφέρον για τη Γροιλανδία»,αλλά υπογράμμισε πως είναι κρίσιμος ο σεβασμός προς την κυριαρχία του Βασιλείου της Δανίας.
Aντιδρασεις απο Ευρώπη – “Θεμελιώδης αρχές διεθνούς δικαίου”
Η ασφάλεια στην Αρκτική παραμένει κορυφαίο ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με τις δηλώσεις σήμερα των Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Αντόνιο Κόστα στον απόηχο αυτού του διορισμού ειδικού απεσταλμένου για τη Γροιλανδία από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
“Η εδαφική ακεραιότητα και η κυριαρχία αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία διεθνούς δικαίου. Αυτές οι αρχές είναι ζωτικής σημασίας όχι μόνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και για όλα τα κράτη παγκοσμίως”, ανέφεραν μέσω μηνύματος στους λογαριασμούς τους στην πλατφόρμα X.
Οι Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Αντόνιο Κόστα εξέφρασαν επίσης “την πλήρη αλληλεγγύη” προς τη Δανοί κυβέρνηση καθώς και προς τον λαό της Γروιλандίας.
Μετά την επιστροφή στον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως οι ΗΠΑ έχουν ανάγκη από τη Γρολανδιά λόγω εθνικής ασφάλειας εκδηλώνοντας επαναλαμβάνει επιθυμία προσάρτησης. Ωστόσο η κυβέρνηση στη Χούλεμποργκ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν είναι διαθέσιμη προς πώληση κι ότι θα αποφασίζει μόνη σχετικά με το μέλλον της χώρας.
Η ιστορία αυτή περιλαμβάνει μια πρώην αποικιακή σχέση με τη Δανοϊκή επικράτηση που χτίστηκε πάνω στα θεμέλια αυτονομίας που κέρδιζε σταδιακά μετά το 1979 όταν έγιναν οι πρώτες βουλευτικές εκλογές στο νησί.Παρόλο που απέκτησε κάποια αυτονομία τότε εξακολουθεί να εξαρτάται οικονομικά καθώς η Κοπεγχάγη διαχειρίζεται θέματα εξωτερικής πολιτικής καθώς επίσης άμυνας παρέχοντας περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια κάθε χρόνο.Το 2009 κέρδιζε δικαίωμα πλήρους ανεξαρτησίας μέσω δημοψηφίσματος όμως δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί λόγω φόβων σχετικά με πιθανή χειρότερη ποιότητα ζωής των κατοίκων.