Η προθεσμία για την υποβολή επενδυτικών σχεδίων στο πρόγραμμα SAFE πλησιάζει
Στο τέλος του Νοεμβρίου λήγει η προθεσμία που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την υποβολή των εθνικών επενδυτικών σχεδίων, επιτρέποντας στα κράτη-μέλη και σε τρίτες χώρες να συμμετάσχουν στο χρηματοδοτικό αμυντικό πρόγραμμα SAFE της Ευρώπης.
Αντίστοιχα, η Τουρκία συνεχίζει τις διπλωματικές προσπάθειες ώστε να διατηρήσει τη συμμετοχή της. Ωστόσο, ο υπουργός Άμυνας της Ελλάδας, Νίκος Δένδιας, δήλωσε από την Κύπρο ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος είναι αποφασισμένες να ασκήσουν βέτο στην ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: « υπάρχει σαφής δέσμευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον τρόπο με τον οποίο συμβάσεις μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών θα εισάγονται προς συζήτηση », προσθέτοντας ότι οι προτάσεις αυτές θα απαιτούν ομοφωνία από όλα τα κράτη μέλη.
« Αυτό είναι αυτονόητο, διότι αν κάποιος απειλεί την ίδια την ΕΕ, είναι προφανές ότι δεν μπορεί να συμμετέχει στον μηχανισμό αντιμετώπισης αυτής της επιθετικότητας » τόνισε ο κ. Δένδιας ενώ είχε δίπλα του τον Κύπριο ομόλογό του Βασίλη Πάλμα.
Βέτο στην Τουρκία από Ελλάδα και Κύπρο σχετικά με το SAFE
Από την άλλη πλευρά, αξιωματούχοι όπως η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλλας θεωρούν τη Τουρκία σημαντικό εταίρο για την Ένωση. Η πιθανότητα παράκαμψης του βέτου που έχουν θέσει Ελλάδα και Κύπρος φαίνεται περιορισμένη αν η Τουρκία δεν αποσύρει τους ισχυρισμούς περί casus belli ή τις αξιώσεις σχετικά με γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο.
Η διεθνολόγος Παρασκευή Κεφαλά δήλωσε σε συνέντευξή της ότι «η Τουρκία δεν έχει κανένα λόγο να υποχωρήσει», καθώς αυτό θα ήταν δύσκολο λόγω των εσωτερικών πολιτικών πιέσεων αλλά και γιατί οι ευρωπαϊκές χώρες συνεχίζουν να τη στηρίζουν. Το ζητούμενο είναι πώς θα μπορέσουν οι Ευρωπαίοι να εντάξουν τελικά την Τουρκία στο SAFE χωρίς όμως αυτήν τη στιγμή κάτι τέτοιο να φαίνεται εφικτό.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων, μια πιθανή λύση που εξετάζεται είναι η επέκταση του προγράμματος ώστε αυτό να ενταχθεί υπό τη στήριξη του ΝΑΤΟ. «Εάν το πρόγραμμα γίνει κοινό ευρωπαϊκό – Νατοϊκό τότε ίσως υπάρξει τρόπος συμμετοχής», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Mέχρι στιγμής πάντως το άρθρο 16 του κανονισμού καθορίζει πως οποιαδήποτε συμμετοχή τρίτης χώρας δεν πρέπει να απειλεί τα συμφέροντα άλλων κρατών-μελών στην ΕΕ. Η Ελλάδα και η Κύπρος παραμένουν σταθερές στη θέση τους κατά των προσπαθειών ένταξης της Τουρκίας στη χρηματοδότηση άμυνας.