Η δραστική μείωση του μέσου χρόνου αδειοδότησης νέων έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε 14 μήνες από πέντε χρόνια που είναι σήμερα, η αύξηση της χωρητικότητας στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας για την ένταξη περισσότερων μονάδων ΑΠΕ και η ανάπτυξη έργων αποθήκευσηςανανεηλεκτρικής ενέργειας με εγκατεστημένη ισχύ τουλάχιστον 3,5 GW έως το 2030 συνθέτουν τη ραχοκοκαλιά του νομοσχεδίου που έθεσε σε δημόσια διαβούλευση-εξπρές (μέχρι τις 10 Μαΐου) το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Παράλληλα:
* Θεσμοθετεί κίνητρα σε δήμους και περιφέρειες προκειμένου να εγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ για να παρέχουν φθηνότερη ενέργεια σε ευάλωτους καταναλωτές και νοικοκυριά κάτω από το όριο της φτώχειας.
* Δίνει τη δυνατότητα διάθεσης της πλεονάζουσας δυναμικότητας υποσταθμών έως 10 MW αποκλειστικά για αυτοπαραγωγή, ενεργειακό συμψηφισμό και πρόγραμμα φωτοβολταϊκών στις στέγες.
* Καθορίζει το πλαίσιο για την πιλοτική ανάπτυξη 10 θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών.
Μακροπρόθεσμοι στόχοι
Σε μία ιδιαίτερα δύσκολη διεθνή συγκυρία λόγω της ενεργειακής κρίσης, το ΥΠΕΝ φιλοδοξεί να επιταχύνει σημαντικά τις διαδικασίες για την αύξηση της παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Στόχος τα νέα έργα ΑΠΕ και τα συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας να συμβάλουν στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας, στην ενίσχυση της επάρκειας ισχύος και της ενεργειακής ανταγωνιστικότητας, και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Εκτιμάται ότι η επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ θα οδηγήσει σε αποκλιμάκωση του κόστους ενέργειας, καθώς η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τον ήλιο και τον άνεμο
είναι πολύ φθηνότερη σε σύγκριση με την παραγωγή από ορυκτά καύσιμα. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι το νομοσχέδιο βγήκε σε διαβούλευση με αρκετούς μήνες καθυστέρηση. Αυτή τη
στιγμή υπάρχει αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον ελληνικών και ξένων ομίλων για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης, που αποκτούν μία άλλη διάσταση μετά τον
πόλεμο στην Ουκρανία.
Τρεις κατηγορίες αδειών
Τι προβλέπει, λοιπόν, το σχέδιο νόμου με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της Αδειοδοτικής Διαδικασίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – Β ́ Φάση, Aδειοδότηση Παραγωγής και
Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας, Πλαίσιο Ανάπτυξης Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών και Ειδικότερες διατάξεις για την Ενέργεια και την Προστασία του
Περιβάλλοντος» για την αποθήκευση ενέργειας;
Οργανώνει την αδειοδοτική διαδικασία για την εγκατάσταση και τη λειτουργία μεμονωμένων σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και τον καθορισμό του πλαισίου ενίσχυσης που θα διέπει τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ που συνδυάζονται με εγκαταστάσεις αποθήκευσης.
Προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η καθιέρωση τριών κατηγοριών αδειών για έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, ξεκινώντας από τους μεμονωμένους σταθμούς αποθήκευσης. Στην περίπτωση έργων ΑΠΕ με μονάδες αποθήκευσης, θα γίνεται κατηγοριοποίηση σε σταθμούς ΑΠΕ που συνδυάζονται με μονάδες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίες δεν απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο (η αποθήκη είναι πίσω από τον σταθμό ΑΠΕ), καθώς και σε σταθμούς ΑΠΕ με μονάδες αποθήκευσης που μπορούν τόσο να εγχέουν όσο και να απορροφούν ενέργεια από το δίκτυο.
Τα πρώτα έργα θα είναι επιλέξιμα για λήψη ενίσχυσης μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας με βάση το κοινοποιημένο καθεστώς ενίσχυσης έργων ΑΠΕ, ενώ η δεύτερη κατηγορία
έργων δεν θα μπορεί να λαμβάνει ενίσχυση. Οι ρυθμίσεις αυτές έρχονται να εξειδικεύσουν το πλαίσιο για την επενδυτική και τη λειτουργική ενίσχυση των σταθμών αποθήκευσης, που ψηφίστηκε πρόσφατα.
Προβλέπει ότι με απόφαση του υπουργού ΠΕΝ καθορίζονται ο τρόπος διενέργειας των ανταγωνιστικών διαδικασιών (που προκηρύσσονται με απόφαση της ΡΑΕ), ο αριθμός και τα χαρακτηριστικά των διαγωνισμών αυτών για τη χορήγηση επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης, η διάρκεια χορήγησης της ενίσχυσης αυτής. Με υπουργική απόφαση καθορίζονται επίσης το πλαίσιο και οι αρχές χορήγησης της λειτουργικής ενίσχυσης σε έργα που έχουν επιλεγεί να λάβουν μεμονωμένη ενίσχυση.
Ορίζοντας το 2030
Στόχος της χώρας είναι έως το τέλος της δεκαετίας να έχουν τεθεί σε λειτουργία σταθμοί αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας τουλάχιστον 3,5 GW, επιπλέον των υδροηλεκτρικών.
Τα έργα αποθήκευσης θα συμβάλουν στην αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ και ως εκ τούτου στη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, και στην ενίσχυση της επάρκειας ισχύος και της ενεργειακής ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Θα συμβάλουν, επίσης, στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, μειώνοντας συνεπώς το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας για τους τελικούς καταναλωτές. Εως το τέλος του 2025, βάσει των προβλέψεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), θα έχουν εγκατασταθεί σταθμοί αποθήκευσης συνολικής ισχύος περί τα 1500 MW, εκ των οποίων τα 800-900 MW θα προέρχονται κυρίως από συστήματα αποθήκευσης περιορισμένης χωρητικότητας (π.χ. συσσωρευτές) και περί τα 700 MW από συστήματα αποθήκευσης μεγάλης χωρητικότητας (π.χ. σταθμοί αντλησιοταμίευσης).
Φτηνό ρεύμα σε ευάλωτα νοικοκυριά από ΟΤΑ
Το σχέδιο νόμου δίνει τη δυνατότητα σε δήμους και περιφέρειες να εγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας προκειμένου να παρέχουν φτηνότερη ενέργεια σε ευάλωτα νοικοκυριά. «Επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Hλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α ́ και Β ́ βαθμού για την υποστήριξη ευάλωτων καταναλωτών και την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας πολιτών του οικείου δήμου ή της οικείας περιφέρειας που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας» αναφέρει χαρακτηριστικά το άρθρο 100.
Επίσης, επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών όχι μόνο κοινωφελών επιχειρήσεων, παιδικών, σταθμών, σχολείων, Κέντρων Υγείας και νοσοκομείων (που προβλέπονταν ήδη), αλλά και δημοτικών και δημόσιων αθλητικών κέντρων, εγκαταστάσεων και δικτύων οδοφωτισμού, εγκαταστάσεων ύδρευσης και αποχέτευσης καθώς και κάθε άλλου κτιρίου, υποδομής ή εγκατάστασης που είτε ανήκει είτε εξυπηρετεί ανάγκες του ΟΤΑ.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, με τη διάταξη αυτή επιδιώκεται να καλυφθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ενεργειακές ανάγκες των ΟΤΑ και των υποδομών τους με πράσινη ενέργεια μέσω της εγκατάστασης σταθμού ΑΠΕ και του εικονικού συμψηφισμού ενέργειας. Επιπλέον σκοπός είναι η προστασία και η υποστήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών από την ενεργειακή κρίση και την αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.