Εξελίξεις στους Μαζικούς Πλειστηριασμούς και οι Νομικές Ρυθμίσεις
Οι τράπεζες και οι εισπρακτικές εταιρείες προετοιμάζονται για μαζικούς πλειστηριασμούς με ταχύτατες διαδικασίες, καθώς οι νομικές δυνατότητες των δανειοληπτών περιορίζονται σημαντικά λόγω πρόσφατων νομοθετικών αλλαγών. Ο κύριος φόβος που διακατέχει τις τράπεζες και τις εισπρακτικές είναι η πιθανότητα να ακυρωθούν κρατικές εγγυήσεις ύψους 18 δισ.ευρώ, που στηρίζουν το σύστημα που έχει δημιουργηθεί για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων μεταξύ τραπεζών, εισπρακτικών εταιρειών και ξένων επενδυτικών κεφαλαίων.
Η κατάρρευση αυτών των εγγυήσεων θα επιβαρύνει όχι μόνο το δημόσιο χρέος αλλά θα έχει επίσης σοβαρές συνέπειες για τις τράπεζες, οι οποίες κατέχουν ομόλογα καλυμμένα από αυτές τις εγγυήσεις. Η Τράπεζα Πειραιώς είναι η πιο εκτεθειμένη με 5,52 δισ. ευρώ σε κρατικά εγγυημένα ομόλογα του προγράμματος Ηρακλής, ακολουθούμενη από την Alpha Bank με 5,29 δισ., την Eurobank με 3,13 δισ., την Εθνική Τράπεζα με 2,8 δισ., ενώ η Τράπεζα Αττικής (που έχει ενσωματωθεί στην Credia Bank) φέρει ευθύνη για 1,2 δισ. ευρώ.
Οι τράπεζες έχουν αποδεσμεύσει κόκκινα δάνεια άνω των 70 δισεκατομμυρίων ευρώ μεταφέροντάς τα σε «εταιρείες-φαντάσματα» (εταιρείες ειδικού σκοπού), αποκτώντας αντάλλαγμα ομόλογα μέσω τιτλοποίησης. Περίπου το ήμισυ αυτών των ομολόγων ανήκει στην κατηγορία υψηλής βαθμίδας (senior bonds) που καλύπτονται από κρατική εγγύηση.
Τα έσοδα από αυτά τα ομόλογα προέρχονται κυρίως από τις δραστηριότητες των εισπρακτικών εταιρειών μέσω είτε αναδιαρθρώσεων είτε πλειστηριασμών. Ωστόσο, καθώς οι αποπληρωμές καθίστανται όλο και πιο δύσκολες —με ποσοστά καθυστέρησης άνω του 20%— υπάρχει κίνδυνος ενεργοποίησης κρατικών εγγυήσεων.Για να αποφευχθεί αυτός ο κίνδυνος, οι τράπεζες πιέζουν συνεχώς για περισσότερες διευκολύνσεις ώστε να επιταχύνουν τους πλειστηριασμούς.
Παρόλα αυτά προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις πολύ αργά λόγω δύο βασικών παραμέτρων: πρώτον γιατί τα έσοδα από τους πλειστηριασμούς είναι γρήγορα διαθέσιμα και πολύ μεγαλύτερα συγκριτικά με εκείνα της αναδιάρθρωσης που απαιτούν χρόνο· δεύτερον γιατί υποστηρίζουν ότι πολλοί μη πληρωτές έχουν κρυφά χρήματα κι έτσι πρέπει να πιεστούν μέσω πλειστηριασμών ώστε να εμφανίσουν αυτά τα ποσά για να σώσουν την περιουσία τους.
Αυτό αποτελεί μέρος της αφήγησης περί «στρατηγικών κακοπληρωτών», μια έννοια που έχουν υιοθετήσει συστηματικά οι τράπεζες όλα αυτά τα χρόνια στοχοποιώντας τους συγκεκριμένους πελάτες παρά το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα βρέθηκε σε οικονομική δυσχέρεια κατά τη διάρκεια της παρατεταμένης κρίσης —την ίδια στιγμή που οι τράπεζες είχαν λάβει στήριξη δεκάδων δις ευρώ— συνεχίζοντας μάλιστα να χρηματοδοτούνται μέσω κρατικών εγγυήσεων.
Η κυβέρνηση φαίνεται πως συμμερίζεται αυτήν τη θέση σχετικά με τους πλειστηριασμούς φοβούμενη ότι εάν καταπέσουν αυτές οι εγγυήσεις θα προσθέσουν βάρος στο δημόσιο χρέος επηρεάζοντας αρνητικά την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας μας καθώς και εκείνης των ελληνικών ομολόγων.
Η Τραπεζική Πολιτική:
- Tο πρόγραμμα Ηρακλής:
- Kαλύτερη Διαχείριση Κόκκινων Δανείων:
Nέα Νομοθεσία στον Τομέα Δικαιοσύνης
The νομοθέτηση του Υπουργείου Δικαιοσύνης υπό τον τίτλο «Παρεμβάσεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας» φέρνει σημαντικές αλλαγές προς όφελος των πιστωτών εις βάρος των οφειλετών. Μία εκ των πιο κρίσιμων τροποποιήσεων αφορά στο άρθρο 943 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας όπου θεσπίστηκε η δυνατότητα άμεσης αποβολής του οφειλέτη μετά τον πλειστηριασμό χωρίς μακροχρόνιους δικαστικούς αγώνες ή εναλλακτικές λύσεις στέγασης.
Ακόμη περιορίζεται δραματικά η δυνατότητα αντίστασης του οφειλέτη σχετικά με την εγκυρότητα του τίτλου εκτέλεσης ή την ίδια τη διαδικασία.
Ιδιαίτερα καταστροφική για τους οφειλέτες στις αγροτικές περιοχές είναι η τροποποίηση του άρθρου 1001 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, η οποία επιτρέπει τους πλειστηριασμούς για ακίνητα που βρίσκονται σε διαφορετικές περιοχές.
Αυτό σημαίνει ότι πλειστηριασμοί από όλη τη χώρα μπορούν να πραγματοποιηθούν στην Αθήνα, ικανοποιώντας ένα πιεστικό αίτημα των διαχειριστών για μείωση του κόστους τους.
Η κατάργηση της τοπικής δικαιοδοσίας δημιουργεί κατάφωρη ανισότητα μεταξύ των οφειλετών από αγροτικές περιοχές και εκείνων από μεγάλα αστικά κέντρα.
Ένας οφειλέτης από την Κομοτηνή, του οποίου το ακίνητο πλειστηριάζεται στην Αθήνα, θα πρέπει να ταξιδέψει στην πρωτεύουσα για να ενημερωθεί για τα έγγραφα και να ασκήσει τα νόμιμα δικαιώματά του, με υψηλό κόστος. Το νέο καθεστώς προβλέπει επίσης δραματική μείωση του χρόνου που απαιτείται για την εκδίκαση των ενστάσεων από έναν μέσο όρο 1492 ημερών σε λίγο περισσότερο από ένα έτος, με τις τελικές αποφάσεις να λαμβάνονται εντός περίπου δύο ετών.
Αυτή η αλλαγή θα μειώσει σημαντικά τον χρόνο που διαθέτουν οι οφειλέτες για να οργανώσουν την άμυνά τους έναντι τέτοιων ενεργειών.
Επιπλέον, εάν ένας οφειλέτης δεν υποβάλει εγκαίρως αίτηση επανεξέτασης της ένστασής του, η υπόθεσή του θα αρχειοθετηθεί, χάνοντας κάθε ευκαιρία αμφισβήτησης της διαδικασίας εκτέλεσης.
Οι αντιδράσεις από νομικούς κύκλους είναι έντονες, με τους περιφερειακούς συμβολαιογραφικούς συλλόγους και τους δικηγορικούς συλλόγους να τονίζουν ότι αυτοί οι νέοι κανονισμοί υπονομεύουν τα δικαιώματα των οφειλετών και παραβιάζουν τις συνταγματικές διατάξεις που προστατεύουν τα δικαιώματα ιδιοκτησίας.