Σκάνδαλο στην Ε.Ε.: Η Φεντερίκα Μογκερίνι στο στόχαστρο
«Υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας», μια φράση του Σαίξπηρ που φαίνεται να αποκτά ξανά σημασία με τις πρόσφατες εξελίξεις γύρω από έρευνες για απάτη σχετικά με κοινοτικά κονδύλια, με πρωταγωνίστρια αυτή τη φορά τη Φεντερίκα Μογκερίνι.Μετά το σκάνδαλο που συνδέεται με το Κατάρ και την εμπλοκή της πρώην αντιπροεδρεύουσας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Εύας Καϊλή, οι νέες αναταραχές στις Βρυξέλλες αποδεικνύουν την έλλειψη διαφάνειας και την απουσία μηχανισμών για έγκαιρη εξακρίβωση στοιχείων.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει απαγγείλει κατηγορίες κατά της Φεντερίκα Μογκερίνι για ευνοιοκρατία στη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης εκπαίδευσης διπλωματών στο Κολλέγιο της Ευρώπης. «Οι κατηγορίες αφορούν περιστατικά απάτης και διαφθοράς σε σχέση με τη διαδικασία ανάθεσης έργου,σύγκρουση καθηκόντων και παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου»,δήλωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Μαζί με τη Μογκερίνι, δύο ακόμη άτομα έχουν συλληφθεί: ο ανώτατος αξιωματούχος της Κομισιόν Στέφανο Σανίνο και ο διευθυντής του Κολλεγίου Τσεζάρε Τζεγκρέτι.
Το Politico δημοσίευσε ένα άρθρο που αναδεικνύει τις σοβαρότητες αυτής της υπόθεσης στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με το αμερικανικό μέσο ενημέρωσης, μόλις έναν χρόνο μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας της προεδρίας στην Κομισιόν από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πίεση αυξάνεται καθώς εγείρονται ερωτήματα σχετικά με τη διαφάνεια και τους μηχανισμούς λογοδοσίας εντός των θεσμών της ΕΕ. Αν οι κατηγορίες επιβεβαιωθούν, θα μπορούσαν να προκαλέσουν το μεγαλύτερο σκάνδαλο που έχει πλήξει τις Βρυξέλλες από την παραίτηση του Συμβουλίου Σαντέρ το 1999 λόγω καταγγελιών περί κακοδιαχείρισης.
Προσωπικότητα υπό εξέταση
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, τα φώτα στρέφονται στη ζωή και στα επιτεύγματα της Φεντερίκα Μογκερίνι. Ποιoς είναι η πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν και πρύτανης του Κολεγίου; Διορίστηκε ύπατη εκπρόσωπος εξωτερικών υποθέσεων τον Αύγουστο του 2014 μετά από συμφωνία όλων των κρατών-μελών. Η υποψηφιότητά שלה εγκρίθηκε μέσω ακρόασης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όπου συμμετείχε επίσης ως αντιπρόεδρος.
Κατά τη διάρκεια αυτής της ακρόασης στις 6 Οκτωβρίου τόνισε ότι η κύρια πρόκληση είναι να δώσει η ΕΕ σαφή απαντήσεις στους πολίτες: Πού βρίσκεται σήμερα η Ένωση σε έναν δύσκολο κόσμο; Πώς μπορεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο;
Pριν αναλάβει τα καθήκοντά τους στην Ένωση είχε ήδη σημαντική πολιτική πορεία ως υπουργός Εξωτερικών Ιταλίας από τον Φεβρουάριο του 2014 ενώ υπηρέτησε ως βουλευτής από το 2008 συμμετέχοντας σε επιτροπές Άμυνας και Διεθνών Υποθέσεων τόσο στην Ιταλία όσο και σε διεθνείς οργανώσεις όπως το Συμβούλιο Ευρώπης ή το ΝΑΤΟ.
Διαδικασία ελέγχου
Η Φεντερίκα Μογκερίνι είναι επικεφαλής του Κολεγίου στην πόλη Μπριζ ενώ οι βελγικές αρχές ερευνούν υποψίες ευνοιοκρατίας καθώς επίσης πιθανό αθέμιτο ανταγωνισμό στη διαδικασία ανάθεσης ενός εκπαιδευτικού προγράμματος διάρκειας εννέα μηνών για νέους διπλωμάτες μέσω των υπηρεσιών εξωτερικής δράσης (EEAS).
(Σημαντική σημείωση): Το συγκεκριμένο ίδρυμα παρέχει ανώτερα εκπαιδευτικά προγράμματα στους δημόσιους λειτουργούς των χωρών-μελών.
Οι ερευνητές προσπαθούν να διαπιστώσουν αν υπήρχαν πληροφορίες εκ των προτέρων σχετικά με τα κριτήρια επιλογής κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας προσφοράς που έγινε από τις υπηρεσίες εξωτερικής δράσης.
Eυρωπαϊκή δικαιοδοσία
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ιδρύθηκε επίσημα το 2021 ως ανεξάρτητο όργανο αρμόδιο για την καταπολέμηση απατών στα οικονομικά συμφέροντα των κρατών-μελών αλλά κι άλλων παραβάσεων που πλήττουν αυτά τα συμφέροντα.
Αυτή η αρχή έχει λάβει εντολή να διερευνήσει αλλά κι να ασκήσει δίωξη κατά όσων εμπλέκονται σε τέτοιες περιπτώσεις παραβάσεων – μια δυνατότητα που δεν είχε προηγούμενα διαθέσιμη στον οργανισμό OLAF (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης Απάτης).
Μια ανακριτική αρχή από τη Δυτική Φλάνδρα συντονίζει αυτή την έρευνα μαζί με συνεργασία από την Ομοσπονδιακή Αστυνομία Βελγίου.
Pριν ξεκινήσει αυτή η αστυνομική επιχείρηση ζητήθηκε άδεια άρσεις ασυλίας υπόπτως χωρίς όμως λεπτομέρειες σχετικά μ’ αυτούς ή τα καθήκοντά τους.
Σε δηλώσεις προς τον τύπο έκανε σχόλια σχετικά μ’ αυτές τις εξελίξεις η πρώην αντιπροεδρεύουσα του Ευρωβουλίου κ. Καϊλή λέγονταν πως «το Βέλγιο δεν είναι ασφαλές μέρος» για πολιτικούς ειδικά Ι Italians .
