Η Μεταναστευτική Κρίση στη Λέσβο: Μια Νέα Προοπτική

Δέκα χρόνια πριν, κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της μεταναστευτικής κρίσης, η Λέσβος υποδεχόταν έως και 3.500 μετανάστες καθημερινά. Αυτοί οι άνθρωποι έκαναν το επικίνδυνο ταξίδι μέσω του Αιγαίου σε αυτοσχέδιες βάρκες και φτηνές λέμβους. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες από τη The Sun, η αυστηρή πολιτική επαναπροωθήσεων που εφαρμόζει η Ελλάδα έχει μειώσει τον αριθμό αυτό σε μόλις 1.700 μέχρι σήμερα φέτος.

«Είδα πτώματα να επιπλέουν με τα ίδια μου τα μάτια»

Η Aegean Boat Report, μια νορβηγική ΜΚΟ που παρακολουθεί τις μεταναστευτικές ροές στην περιοχή, αναφέρει ότι και η Τουρκία συχνά αναχαιτίζει βάρκες πριν αυτές φτάσουν στα ελληνικά νησιά και τις επιστρέφει στην ενδοχώρα. Παρά τις καταγγελίες των ακτιβιστών για την παράνομη αυτή πρακτική, οι κάτοικοι του νησιού υποστηρίζουν ότι αυτή η καταστολή έχει προστατεύσει την οικονομία τους και κυρίως έχει σώσει ζωές.

Ο Θανάσης Μαρμαρινός, ψαράς στο νησί, θυμάται τη φρίκη που ένιωθε βλέποντας πτώματα μεταναστών στη θάλασσα προτού εκλεγεί η σκληρή αντιμεταναστευτική κυβέρνηση το 2019: «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα είναι χειρότερα. Κάθε μέρα περνούσαν χιλιάδες μετανάστες… Είδα τα πτώματα να επιπλέουν στη θάλασσα». Ο ίδιος πρόσθεσε πως το 2015 υπήρχε μόνο ένα υπερφορτωμένο σκάφος της Ακτοφυλακής για βοήθεια.

Οι διακινητές ζητούσαν περίπου 2.000 ευρώ ανά άτομο για το ταξίδι προς τη Λέσβο χρησιμοποιώντας κακής ποιότητας βάρκες που συχνά παρουσίαζαν μηχανικές βλάβες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

Συνδρομή από τη Frontex

Tο έτος 2015 ήταν ιδιαίτερα θανατηφόρο λόγω των πολεμικών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και την Αφρική καθώς συνολικά 805 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να διασχίσουν τον «διάδρομο της Ανατολικής Μεσογείου», όπως ονομάζεται από την Υπηρεσία Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής της ΕΕ (Frontex).

Kοντά στις 800.000 άτομα αποβιβάστηκαν στην Ελλάδα εκείνη την χρονιά με το ποσοστό των αφίξεων στη Λέσβο να ανέρχεται στο 60%, σύμφωνα με στοιχεία από τον ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Από τότε η Frontex έχει επεκτείνει σημαντικά τις δραστηριότητές της σε όλη την Ευρώπη.

Μείωση Μεταναστευτικών Ροών

Pέρυσι περίπου 54.000 πρόσφυγες έφθασαν στα ελληνικά παράλια μέσω μικρών σκαφών από την Τουρκία ενώ πρόσφατες αναφορές δείχνουν περαιτέρω πτώση κατά σχεδόν 29% στις παράτυπες διελεύσεις μέσω των συνόρων στην Ανατολική Μεσόγειο κατά το πρώτο τρίμηνο αυτού του έτους.

Aυτό είχε ως αποτέλεσμα μια δραματική μείωση στους θανάτους πάνω από το ποσοστό του 75% συγκριτικά με το παρελθόν καθώς μόλις πέρσι καταγράφηκαν ως αγνοούμενοι ή νεκροί μόνο οι μισοί αριθμοί αιτούντων ασύλου στην ίδια περιοχή.

Πολιτικές Διαχείρισης Μεταναστάσεων

Aντίθετα όμως απ’ όσα συνέβαιναν δύο χρόνια νωρίτερα όταν χιλιάδες αιτήσεις ασύλου υποβάλλονταν καθημερινώς στο παλιό στρατόπεδο προσφύγων της Μόριας πριν αυτό καεί το2020 , τώρα οι νέοι αφ arrivals δεν έχουν καν πρόσβαση σε ξενοδοχεία αλλά φιλοξενούνται σε κοντέινερ υπό στοιχειώδεις συνθήκες στο Κέντρο Κλειστής Ελέγχου Πρόσβασης .

“Όλα άλλαξαν όταν εξελέγη η ΝΔ…”

Mετά τις αλλαγές πολιτικής υπό κυβερνήσεις ΝΔ , πολλοί δήλωσαν πως έγινε πιο δύσκολο να περάσει κάποιος στην Ελλάδα χωρίς κίνδυνος επαναπροώθησης πίσω στην Τουρκία . Όπως ανέφερε ο Θανάσης Μαρμαρινός: “Αυτό δημιούργησε μια κακή συμφωνία όπου πληρώνεις ακριβά αλλά μπορεί τελικά να επιστρέψεις εκεί απ’ όπου ξεκίνησες”.

“Συστήματα απωθήσεων”

Aλλά οι ανθρωπιστικές οργανώσεις συνεχίζουν να καταγγέλλουν αυτές τις πρακτικές ως παράνομες ενώ διεξάγονται έρευνες σχετικά με παραβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκ μέρους Ελληνικής Ακτοφυλακής . Σύμφωνα λοιπόν μ’ ανακοίνωση του Aegean Boat Report : “Οι παρανομίες συνεχίζονται εδώ κι αρκετά χρόνια.” Σημαντικός αριθμός ανθρώπων έχουν απομακρυνθεί βιαίως προς Τουρκία ενώ πολλές περιπτώσεις θανάτου έχουν σημειωθεί εξαιτίας αυτών των επιχειρήσεων.”

Theo Joaquin O’Ryan εκπρόσωπος ανθρωπιστικής ομάδας Europe Cares δήλωσε : “Αυτό είναι ένα σύστημα – δεν γίνεται τυχαία – έτσι μπορούν ουσιαστικά κάνουν όποιο θέλουν.” Οι περισσότεροι κάτοικοι φαίνεται πως υποστηρίζουν αυτές τις ενέργειες σύμφωνα πάντα μ’ δημοσιογραφικές πληροφορίες.