Η Σημασία της Διατροφής κατά τις Πρώτες 1.000 Ημέρες Ζωής

Πόσο σημαντική μπορεί να είναι η διατροφή κατά τις πρώτες 1.000 ημέρες ζωής, από τη σύλληψη μέχρι περίπου τα δύο χρόνια; Ένας ιστορικός «διατροφικός φυσικός πειραματισμός» που πραγματοποιήθηκε στη Βρετανία τη δεκαετία του 1950 προσφέρει πολύτιρες πληροφορίες.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο BMJ αποκαλύπτει ότι οι Βρετανοί που γεννήθηκαν κατά την περίοδο περιορισμού της ζάχαρης παρουσίασαν μειωμένους κινδύνους καρδιοαγγειακών παθήσεων, εμφράγματος και άλλων σχετικών προβλημάτων υγείας έως και 31% λιγότερους έξι δεκαετίες αργότερα.Η έρευνα εξέτασε δεδομένα από 63.433 ενήλικες που γεννήθηκαν μεταξύ 1951 και 1956, όταν οι περιορισμοί τροφίμων -ιδιαίτερα στη ζάχαρη- δημιούργησαν ένα φυσικό πείραμα.

Οι συμμετέχοντες που είχαν υποστεί περιορισμό στην πρόσληψη ζάχαρης τόσο ενδομήτρια όσο και στα πρώτα τους δύο χρόνια παρουσίασαν αξιοσημείωτη προστασία για την καρδιά: όχι μόνο εμφάνιζαν λιγότερα καρδιοαγγειακά επεισόδια αλλά επίσης καθυστέρηση στην εκδήλωση νόσου κατά περίπου δυόμισι χρόνια σε σχέση με εκείνους που γεννήθηκαν μετά την άρση των περιορισμών.

Το Κρίσιμο Παράθυρο των Πρώτων Χρόνων

Η περίοδος από τη σύλληψη έως τους πρώτους είκοσι τέσσερις μήνες ζωής θεωρείται θεμελιώδης για την ανάπτυξη βασικών οργάνων και μεταβολικών συστημάτων. Ο dr. Chuang Yang και η ερευνητική του ομάδα διαπίστωσαν ότι η διάρκεια έκθεσης στον περιορισμό της ζάχαρης ήταν καθοριστική: όσοι είχαν μόνο ενδομήτριο περιορισμό παρουσίαζαν μικρή προστασία, ενώ η συνέχιση του περιορισμού μέχρι τον πρώτο χρόνο αύξανε τα οφέλη.

Από το 1942 έως τον Σεπτέμβριο του 1953, οι βρετανικές αρχές περιόριζαν την ημερήσια πρόσληψη ζάχαρης στους ενήλικες σε περίπου σαράντα γραμμάρια, ενώ τα παιδιά κάτω των δύο ετών δεν λάμβαναν καθόλου ζάχαρη μέσω επίσημων καναλιών σίτισης.Μετά την άρση αυτών των μέτρων, η κατανάλωση ζάχαρης υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε λίγους μήνες – από σαράντα ένα γραμμάρια ημερησίως σε σχεδόν ογδόντα το έτος ’54.

Kαρδιολογική Απεικόνιση

Σε ανάλυση απεικονιστικών δεδομένων, όσοι είχαν υποστεί τον περιορισμό της ζάχαρης εμφάνισαν σημαντικά καλύτερη λειτουργία της καρδιάς στα εξήντα τους χρόνια ή περισσότερα. Το κλάσμα εξώθησης ήταν υψηλότερο κατά σχεδόν μία μονάδα ποσοστιαίας αναλογίας συγκριτικά με άλλες ομάδες συμμετεχόντων.

Σημασία της Ζάχαρης στην Εγκυμοσύνη και τη Βρεφική Ηλικία

Pροηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι μια υψηλή κατανάλωση ζάχης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να επηρεάζει το έμβρυο μέσω αυξημένης παραγωγής ινσουλίνης καθώς επίσης προκαλώντας αλλαγές στην ανάπτυξη αγγείων ή φλεγμονές στον πλακούντα.

Aφού γεννηθούν τα μωρά, το πεπτικό τους σύστημα συνεχίζει να αναπτύσσεται· έτσι μια πρόωρη έκθεση σε υψηλά επίπεδα σακχάρου μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στον μεταβολισμό τους καθώς επίσης στο κίνδυνο ασθενειών αργότερα στη ζωή τους.

Tα Δεδομένα Εβδομήντα Χρόνων

Aξιοποιώντας στοιχεία από τη UK Biobank σχετικά με νοσοκομειακές εισαγωγές και θανάτους μέχρι το ’23 επιβεβαιώθηκε ότι οι παρατηρούμενοι συσχετισμοί ισχύουν ακόμα κι αν ληφθούν υπόψιν παράγοντες όπως οικογενειακό ιστορικό ή οικονομικοί παράγοντες.
H εικόνα είναι ξεκάθαρη: οι πρώτες χιλιάδες ημέρες αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για θεμελίωση μιας υγιούς καρδιοαγγεικής ζωής.

Tα Συμπεράσματα για τις Σύγχρονες Εγκυμοσίες

Aνεξαρτήτως του ιστορικού πληθυσμού στο οποίο αναφερόμαστε εδώ, φαίνεται πως υπάρχει διαχρονική αξία στις διατροφικές επιλογές μιας εγκύου γυναίκας καθώς αυτές μπορούν να επηρεάζουν σοβαρά την υγεία ενός παιδιού για όλη του τη ζωή.
Oι τρέχουσες οδηγίες προτείνουν τον περιορισμό πρόσθετης ζάχαρης στην εγκυμοσύνη καθώς επίσης αποφυγή προσθέτων σακχάρων στα βρέφη έως τα δύο έτη ώστε να προλαμβάνεται οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας στο μέλλον.

Pεαλιστικοί Περιορισμοί Της Μελέτης

Eίναι σημαντικό να σημειώσουμε πως η UK Biobank περιλαμβάνει κυρίως πιο υγιείς συμμετέχοντες χωρίς εξατομικευμένα δεδομένα σχετικά με κατανάλωση σακχάρου· ωστόσο αυτό δεν μειώνει τις αξίες των ευρημάτων μας αφού βασίζονται σε εθνικούς μέσους όρους.