Νήσοι Κουκ: Η Σκιά της Λαθραίας Μεταφοράς Πετρελαίου
Ένα γραφείο που βρίσκεται σε παραθαλάσσια περιοχή των νήσων Κουκ φαίνεται να χρησιμοποιεί δεξαμενόπλοια που,σύμφωνα με υποψίες,εμπλέκονται στη λαθραία μεταφορά αργού πετρελαίου για λογαριασμό χωρών όπως η Ρωσία και το Ιράν. Αυτή η διαπίστωση προέρχεται από ανάλυση του Γαλλικού Πρακτορείου (AFP), το οποίο εξέτασε δεδομένα σχετικά με τις δυτικές κυρώσεις.
Σύμφωνα με την έρευνα του AFP, δίπλα σε μια πιτσαρία στο απομονωμένο αρχιπέλαγος του Ειρηνικού υπάρχει ένα γραφείο που δεν τραβάει την προσοχή· αυτό είναι η έδρα του Maritime Cook Islands, ενός νηογνώμονα που γνωρίζει ταχεία ανάπτυξη παγκοσμίως. Ξένοι εφοπλιστές πληρώνουν σημαντικά ποσά για να καταχωρήσουν τα σκάφη τους υπό τη σημαία αυτού του πολυνησιακού αρχιπελάγους, χωρίς ποτέ να έχουν επισκεφθεί τον τόπο.
Δεδομένα σχετικά με τις κυρώσεις των ΗΠΑ αναφέρουν συγκεκριμένα 20 δεξαμενόπλοια που φέρουν σημαία νήσων Κουκ και υπάρχουν υποψίες ότι συμμετείχαν σε παράνομες μεταφορές ρωσικού ή ιρανικού πετρελαίου κατά την περίοδο 2024-2025. Επιπλέον, άλλα δεκατέσσερα πλοία υπό τη σημαία αυτή περιλαμβάνονται στη μαύρη λίστα μιας βρετανικής βάσης δεδομένων σχετικής με τις κυρώσεις κατά την ίδια χρονική περίοδο.
Η Νέα Ζηλανδία, ο πιο στενός διπλωματικός εταίρος των νήσων Κουκ, έχει εκφράσει ανησυχίες σχετικά με το γεγονός ότι το αρχιπέλαγος συμβάλλει στην παράκαμψη των κυρώσεων. «Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό και απαράδεκτο», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργού Εξωτερικών Ουίνστον Πίτερς.
Οι νήσιες αυτές περιοχές απολαμβάνουν αυτονομία αλλά παραμένουν συνδεδεμένες ελεύθερα με τη Νέα Ζηλανδία, πρώην αποικιοκρατική δύναμη που συνεχίζει να επηρεάζει ζητήματα όπως η άμυνα και η εξωτερική πολιτική.
Ο Maritime Cook Islands είναι μια ιδιωτική εταιρεία που λειτουργεί υπό κρατική εκχώρηση αρμοδιοτήτων και επιβλέπεται από την εθνική αρχή ρύθμισης μεταφορών. Τα δημόσια έσοδα από τα δικαιώματα ναυσιπλοΐας έχουν αυξηθεί δραματικά τα τελευταία πέντε χρόνια – πάνω από 400% – σύμφωνα με δημοσιονομικά στοιχεία των νήσεων Κουκ.
Η ναυτιλιακή έκδοση Lloyd’s List ανακήρυξε πέρσι τον Maritime Cook Islands ως τον πιο γρήγορα αναπτυσσόμενο νηογνώμονα στον κόσμο. Ωστόσο, αυτή η κερδοφόρος δραστηριότητα έχει σοβαρές συνέπειες. Το Royal United Services Institute (RUSI) εκτιμά ότι χώρες όπως το Ιράν και η Βόρεια Κορέα έχουν εκμεταλλευτεί εδώ και χρόνια μικρούς κρατικούς νηογνώμονες στον Ειρηνικό όπως οι Παλάου και Τουβαλού.
Δεξαμενόπλοια-Φαντάσματα
Σύμφωνα με ενημέρωση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το έτος 2024, οι νήσιοι αυτοί περιλαμβάνονται στα κράτη της σημαίας τους οποίες χρησιμοποιούν «δεξαμενόπλοια-φαντάσματα» για τη μεταφορά αργού πετρελαίου από τη Ρωσία. Τον Απρίλιο μια εταιρεία θαλάσσιων μεταφορών από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατηγορήθηκε ότι διευκόλυνε λαθρεμπόριο καυσίμων αξίας εκατομμυρίων δολαρίων για λογαριασμό του στρατού του Ιράν στον κόλπο.
Aυτή η εταιρεία διαθέτει σύμφωνα με πληροφορίες πλοία υπό σημαίες Μπαρμπάντος, Γκάμπιας καθώς επίσης κι εκείνες των νήσεων Κουκ. Σύμφωνα μάλιστα με τον καθηγητή Αντόν Μοϊσεγένκο ειδικό στις οικονομικές παραβάσεις στο Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας «Πολλά σκάφη κάτω από τη σημαία των νήσεων Κουκ έχουν εντοπιστεί ως μέλη ενός στόλου φαντάσμα». Οι δυτικές κυρώσεις στοχεύουν στην αποτροπή χρηματοδότησης τόσο της πυρηνικής ενέργειας στο Ιράν όσο και της στρατιωτικής δράσης στη Ρωσία κατά της Ουκρανίας μέσω πωλήσεων πετρελαίου.