Η Τέχνη του Meme: Πώς Γίνονται Viral

Πολλοί επιθυμούν να δημιουργήσουν το ιδανικό meme, εκείνο που δεν θα παραμείνει μόνο στο κινητό τους αλλά θα αρχίσει να διαδίδεται από οθόνη σε οθόνη, αναδημοσιευόμενο και μεταμορφούμενο. Όπως θα έλεγε και ο Μπόρομιρ στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών: «Δεν φτιάχνει κάποιος έτσι απλά ένα meme που θα γίνει viral».

Τι Κάνει Ένα Meme Μεταδοτικό;

Αυτό το ερώτημα εξερεύνησε στη στήλη “Mini Philosophy” του Big think ο Jonny Thomson,συνομιλώντας με τη φιλόσοφο Idil Galip. Το αποτέλεσμα είναι μια μικρή φιλοσοφία του διαδικτύου που αποκαλύπτει ότι τα memes είναι πολύ περισσότερα από αστείες εικόνες με λεζάντες.

Η έννοια της «ιογένειας», ή αλλιώς “virality”, δεν είναι αποκλειστικά δημιούργημα του TikTok. Ο Thomson μας υπενθυμίζει τον Μαρτίνο Λούθηρο, ο οποίος ανάρτησε τις 95 Θέσεις του σε μια εκκλησία και -με τη βοήθεια της τυπογραφίας- προκάλεσε τη Μεταρρύθμιση. Αυτό ήταν ένα είδος «πρώτου viral κειμένου», που ξεκίνησε από μια γωνιά της Γερμανίας και κατέληξε να αλλάξει τον κόσμο.

Σήμερα, οι αντίστοιχες εκρήξεις συμβαίνουν μέσω gifs, βίντεο και εικόνων που ταξιδεύουν με την ταχύτητα ενός scroll. Είναι τα memes μία νέα γλώσσα ή τέχνη; Η απάντηση περιλαμβάνει και τα δύο στοιχεία. Τα memes λειτουργούν ως εικόνες που επικοινωνούν συναισθήματα όπως απογοήτευση ή ειρωνεία μέσα σε μία μόνο εικόνα — όπως το γνωστό meme με τον σκύλο που κάθεται ήρεμος μέσα σε μια φλεγόμενη κουζίνα.

Οι Τρεις Κανόνες για Να Γίνει Ένα Meme Viral

• Έκπληξη: Ένα καλό meme έχει την ικανότητα να σου τραβήξει την προσοχή κατά τη διάρκεια της κύλισης στο feed σου. Ξεχωρίζει ανάμεσα στα υπόλοιπα περιεχόμενα και σου προκαλεί την επιθυμία να το μοιραστείς.
• Ταύτιση: Τα memes πρέπει να έχουν καθολική απήχηση ώστε διαφορετικοί άνθρωποι από διάφορες κουλτούρες να μπορούν να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους σε αυτά.
• Eυελιξία: Για ένα meme ώστε πραγματικά να γίνει viral χρειάζεται ευελιξία στην προσαρμογή του — δηλαδή πρέπει εύκολα να μπορεί κανείς να το τροποποιήσει ή παραλλάξει.

The Galip σημειώνει ότι η έκπληξη προσθέτει στην αίσθηση της διασκέδασης — αυτή η αίσθηση της απρόβλεπτης χαράς μπορεί είτε να προκαλέσει γέλιο είτε ακόμα και θυμό.

Aπό Αυθορμητισμό Σε Κατασκευή

The ειρωνεία είναι ότι ενώ τα memes ξεκίνησαν ως αυθόρμητη συλλογική γλώσσα στο διαδίκτυο, σήμερα όλο και περισσότερο κατασκευάζονται συστηματικά μέσω bots και οργανωμένων καμπανιών για μαζική διάδοση ενός χιούμορ – όχι σαν ένα καλοκαιρινό hit αλλά σαν διαφημιστικό φυλλάδιο που πέφτει ξαφνικά μπροστά σου.

This raises a philosophical question: Is something still considered a meme if it wasn’t born from the chaotic creativity of users? Ίσως όχι. Διότι ένα meme ανήκει στους ανθρώπους οι οποίοι το μοιράζονται, το τροποποιούν κι αυτό καθιστά την αξία τους εντός αυτού του χάους τόσο ανθρώπινης φύσης όσο ποτέ άλλοτε!