Επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Αγορά Εργασίας
Πάνω από 850.000 εργαζόμενοι στην Ελλάδα αναμένεται να επηρεαστούν σε διάφορους βαθμούς από την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ). Αν και η πλειονότητα των εργαζομένων δεν φαίνεται να πλήττεται άμεσα, προκύπτει επιτακτική ανάγκη για προσαρμογή και εξειδίκευση του συνόλου των απασχολουμένων.
Μια μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΣΕ (ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) αποκαλύπτει ότι οι ειδικότητες όπως οι χειριστές υπολογιστών,οι γραμματείς και γενικά οι υπάλληλοι γραφείου,καθώς και οι χρηματοοικονομικοί μεσίτες,οικονομικοί αναλυτές και τραπεζικοί υπάλληλοι είναι εκείνες που θα βιώσουν τις πιο σοβαρές συνέπειες. Αυτοί ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αλλαγές στον τομέα εργασίας τους ή ακόμα και υψηλή ανεργία.
Αντίθετα, επαγγέλματα όπως ψυχολόγοι (σ.σ. η ζήτηση τους θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια), βιολόγοι, ταχυδρόμοι (παρά τις αλλαγές στις υπηρεσίες ταχυδρομείου σε απομακρυσμένες περιοχές) αλλά και μοντέλα προϊόντων φαίνεται να είναι λιγότερο εκτεθειμένα στις επιδράσεις αυτές.
Η έρευνα των Δημοσθένη Κόλια και Χρήστου Γούλα τονίζει ότι σε αντίθεση με προηγούμενες αυτοματοποιήσεις που αφορούσαν κυρίως χειρωνακτικές ή επαναλαμβανόμενες εργασίες, η «σημερινή τεχνολογική επανάσταση αγγίζει τον πυρήνα της γνωστικής εργασίας: την ανάλυση δεδομένων, τη λήψη αποφάσεων, τη σύνθεση πληροφοριών και τη γλωσσική παραγωγή». Η ανάπτυξη Μεγάλων Γλωσσικών Μοντέλων (LLMs) από το 2022 κι έπειτα καθώς επίσης η γρήγορη διάδοση εξελιγμένων μοντέλων σκέψης επιταχύνουν τη μετάβαση προς μια εποχή όπου σημαντικά τμήματα ανθρώπινης σκέψης μπορούν είτε να υποστηριχθούν είτε ακόμη και να αντικατασταθούν από αλγοριθμικά συστήματα…
Έτσι τίθεται το ερώτημα: «Πώς θα διαμορφωθεί ο κόσμος στα χρόνια που έρχονται όταν το κόστος της σκέψης πλησιάσει στο μηδέν;» Αν υποθέσουμε ότι στο μέλλον η ΤΝ θα μπορεί να «δημιουργεί» σκέψεις αντί απλά να ανακυκλώνει υπάρχουσες γνώσεις μέσω συνδυασμών που ξεπερνούν την ανθρώπινη φαντασία… Είναι ενδιαφέρον ότι ενώ στη συζήτηση για το μέλλον της εργασίας επικρατούν έντονες αντιπαραθέσεις στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ελλάδα ο δημόσιος διάλογος παραμένει περιορισμένος. «Αυτό δεν είναι τυχαίο», σημειώνουν οι δύο ερευνητές.
Μια άλλη μελέτη (Thanos & Kapoutsis, 2024) δείχνει ότι περίπου το 50% των επιχειρηματιών σκοπεύουν άμεσα να αυτοματοποιήσουν κάποιες διαδικασίες. Το 20% εξετάζει πιθανές μειώσεις προσωπικού λόγω ελλείψεων δεξιοτήτων ενώ ένα ποσοστό 30% θεωρεί πιθανό πως μέχρι το 2030 ανθρωποειδή ρομπότ θα έχουν εισαχθεί εμπορικά στη χώρα μας. Με αυτά τα δεδομένα ορισμένοι κλάδοι αντιμετωπίζουν πίεση αντικατάστασης εργατικού δυναμικού γεγονός που ίσως απαιτήσει μαζικό σχεδιασμό νέων θέσεων ή ευρεία στήριξη για εκπαίδευση ξανά των εργαζομένων.
Σε άλλους κλάδους ωστόσο μπορεί μια στοχευμένη αναβάθμιση δεξιοτήτων -με μετατόπιση προς καθήκοντα χαμηλής έκθεσης- ενδεχομένως να διαφυλάξει πολλές θέσεις εργασίας ενώ παράλληλα θα μπορούσε ν’ αυξήσει την παραγωγικότητα…