Συνθήκες Ξηρασίας στην Ελλάδα
Η χώρα μας αντιμετωπίζει σοβαρές συνθήκες ξηρασίας, σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές του Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, εκτός από ορισμένες περιοχές στη Μακεδονία, τη Στερεά και τη Θεσσαλία.Στον χάρτη που ακολουθεί απεικονίζεται η κατάσταση της ξηρασίας στην Ελλάδα την 1η Αυγούστου 2025, όπως έχει αναλυθεί από την ομάδα ΜΕΤΕΟ του ΕΑΑ.
Όπως φαίνεται από τα δεδομένα, σχεδόν όλη η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς ξηρασίας με εξαίρεση κάποιες περιοχές της Μακεδονίας και της Θεσσαλίας. Ιδιαίτερα επηρεασμένες είναι οι περιοχές της Κρήτης, της Πελοποννήσου καθώς και τμήματα της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης που βιώνουν έντονη ή ακόμα και ακραία ξηρασία (επίπεδα 4 και 5). Πολλές περιοχές στην Αττική, την Εύβοια, τη δυτική Στερεά Ελλάδας και την Ήπειρο βρίσκονται σε κατάσταση μέτριας ή σημαντικής ξηρασίας (επίπεδα 2 και 3), όπως επίσης αρκετά ελληνικά νησιά.
Μετά τις εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες αλλά και τις χαμηλές βροχοπτώσεις του Ιουλίου, σχεδόν το σύνολο των περιοχών στη χώρα καταγράφει αυξημένα επίπεδα ξηρασίας συγκριτικά με τις αρχές του προηγούμενου μήνα.
Η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας γίνεται μέσω της εδαφικής υγρασίας στο στρώμα μεταξύ 28 έως 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια σύμφωνα με το meteo.gr.Η περιεκτικότητα αυτή είναι καθοριστική για την ανάπτυξη γεωργικών καλλιεργειών καθώς αντικατοπτρίζει τον αντίκτυπο των βροχοπτώσεων καθώς επίσης και άλλων παραγόντων όπως η εξάτμιση/διαπνοή νερού στο έδαφος κατά τη διάρκεια μιας εκτενούς χρονικής περιόδου.
Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα υπολείπεται σημαντικά των φυσιολογικών επιπέδων για μια συγκεκριμένη εποχή σε μια περιοχή, τότε δημιουργούνται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας που οδηγούν σε παρατεταμένο υδάτινο άγχος για τις καλλιέργειες. Ο κανονικοποιημένος δείκτης απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI) υπολογίζεται βάσει δεδομένων εδάφους που παρέχει η υπηρεσία Copernicus της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις τρέχουσες όσο και ιστορικές συνθήκες κατά την περίοδο αναφοράς από το 1991 έως το 2020.
Aνάλογα με τον δείκτη SSMI κατατάσσονται οι συνθήκες ξηρασίας στα επίπεδα από 1 έως 5: ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη κι ακραία αντίστοιχα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι καταστάσεις έχουν σχετική σημασία· δηλαδή μπορεί να υπάρξει ακραία ξήρανση χωρίς να είναι εντελώς στεγνό το έδαφος αν οι τιμές εδάφους δεν ανταγωνίζονται τα φυσιολογικά επίπεδα για εκείνην την εποχή του χρόνου.Όταν ο δείκτης SSMI είναι κοντά στο μηδέν ή θετικός τότε θεωρούνται φυσιολογικές οι συνθήκες ενώ αν είναι πολύ θετικός υπάρχει πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος.
Πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω απουσία επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδάφους προέρχονται από εκτίμηση ενός εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφανειακή κατάσταση (ERA5-Land) κι ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις ανά περιοχή σχετικά με τις πραγματικές συνθήκες.